‘Ik zie op tegen de eindejaarsfeesten’

Jezelf optutten, feesten, dansen … Petra (39), redactiesecretaresse, vindt het allemaal even fantastisch. Alleen op oudjaar blijft ze het liefst gewoon gezellig thuis. ‘Heel dat opgeklopt gedoe laat ik het liefst aan mij voorbijgaan’, zegt ze. ‘Het lijkt wel alsof je verplicht bent om je te amuseren die avond. Maar een nieuw kalenderjaar, dat vind ik niets om vrolijk van te worden.’ Toch vindt Petra het moeilijk haar principes trouw te blijven als de feestdagen er effectief aan komen. ‘Alle uitnodigingen afslaan vind ik moeilijk. Er zijn familiale verwachtingen en door vrienden word je al snel als een pretbederfster aanschouwd. Of nog erger, een neuroot … Dan begin ik weer aan mezelf te twijfelen. Is er misschien iets mis met mij?’

Zo vreemd is Petra’s reactie ook weer niet. ‘Maar een op de vier mensen kijkt uit naar de feestdagen. De andere drie staan daar heel ambivalent tegenover’, zegt psychologe Patricia Meyntjens. ‘De eindejaarsperiode is een tijd waarin mensen een balans opmaken van wat geweest is en wat nog komt. En die balans valt niet bij iedereen positief uit. In mijn praktijk merk ik dat vaak. In de week voor Kerstmis komen de zwaarste verhalen naar boven. Komt daarbij dat familieleden of vrienden net op oudjaar vaak indiscrete vragen stellen over je leefsituatie, wat het allemaal extra pijnlijk maakt.’

Verplicht nummertje

Wat Petra vervelend vindt aan de nieuwjaarsfeesten, is de sociale druk. ‘Ik feest alleen als ik daar zelf zin in heb’, zegt ze. ‘Vandaag verzetten veel mensen zich tegen alles wat naar traditie en rituelen ruikt’, weet Patricia Meyntjens. ‘Op zich is het wel krachtig om dat te durven. Maar je moet ook niet weigeren deel te nemen aan de feestvreugde, gewoon om je te onderscheiden van de massa. Anders bestaat het risico dat je verzandt in een extreem individualisme. Het klopt dat bepaalde tradities en rituelen wat uitgehold zijn geraakt. Maar je hoeft het kind niet met het badwater weg te gooien. Geef een oud ritueel liever een nieuwe betekenis door het persoonlijker te maken. Vier oudejaar bijvoorbeeld niet met mensen die je een keer per jaar ziet, maar met vrienden die jou door en door kennen, en vice versa. Dan worden de cadeaus en de wensen die jullie elkaar geven veel betekenisvoller.’ Je hoeft elkaar overigens ook niet per se cadeaus te geven, je kan ook oprechte en originele wensen uitwisselen.

Commercieel gedoe

Aanhangers van de degrowth, een politieke en ecologisch geïnspireerde beweging met antikapitalistische ideeën, stellen vooral de overconsumptie in vraag die gepaard gaat met een feest dat alleen maar een arbitraire verandering – de overgang van het ene kalenderjaar in het andere – viert. ‘Voor degrowth-adepten is oudejaarsavond geen echt feest, maar een event bedoeld om de middenstand te doen draaien. Meestal gaat het om mensen die weigeren zich een rad voor de ogen te laten draaien en op zoek gaan naar meer authenticiteit’, zegt psychologe Bernadette Picazo.

Niet geloven in goede voornemens

‘Wat mij nog meer ergert dan de hypocriete wensen, zijn de goede voornemens die iedereen maakt op 1 januari, en die in februari alweer vergeten zijn’, zegt Petra. ‘Voornemens die vaag blijven, zijn inderdaad gedoemd om te mislukken’, bevestigt Patricia Meyntjens. ‘Wil je je echt engageren voor iets, wees dan heel concreet over je doelen en plan tijd in je agenda in om die doelen te bereiken. Of neem in december al concrete stappen in de goede richting. Wil je meer gaan sporten in 2019? Schrijf je eind 2018 in een sportclub in zodat je op 1 januari al concrete resultaten kan voorleggen.

 

Wat kan je doen om wel te genieten van de feesten? >>>