Eerst voorzichtig in bijberoep, om af te tasten en te proberen, of meteen alles geven in hoofdberoep: steeds meer werknemers zetten de stap naar eigen ondernemerschap. En daar hoort bij: jezelf branden. Niet de makkelijkste stap, zo blijkt. Maar met een duw in de rug moet het lukken.
Tekst: Lien Lammar – Foto: Shutterstock
Als niemand weet waar je mee bezig bent of wat je aan de wereld kan toevoegen, zal niemand naar je toe komen, hoe sterk je idee, dienst of concept ook is.
Lieve (56) is administratief bediende, en maakte zes maanden geleden de overstap naar chocolatier in bijberoep. Kathy (38) nam ontslag en waagde de sprong naar fulltime zelfstandige als boekhoudster. Sofie (25) droomt van haar eigen ladies only fitnessclub. Allemaal hebben ze de eerste stappen richting ondernemerschap gezet, voorzichtig of net vol overgave. Ze zijn geen uitzondering. Steeds meer werknemers – waaronder heel wat vrouwen – kiezen voor dit pad. Een mooi bewijs is ‘Zeker van haar zaak’, een netwerk voor en door vrouwelijke ondernemers, dat op twee jaar tijd uitgroeide tot een levendige community van meer dan 5 300 vrouwen met hetzelfde doel: een zaak opstarten. Ze willen hun eigen ding doen, liever dan winst of promotie te maken. Verrassend is dat niet. Werken is meer geworden dan het beleg op je boterham verdienen. We willen een job die zin heeft én geeft, en bijdraagt aan onze ontwikkeling.
Charlotte De Mey, self-marketingcoach voor solo-ondernemers, ziet in haar praktijk vooral vrouwen die hun statuut van werknemer willen inruilen. ‘Meer dan mannen denken vrouwen op lange termijn. Ze zijn gevoeliger voor omgevingsfactoren: hoe evolueert de maatschappij, en welke rol kan ik daarin spelen? Omwille van die bewustwording zullen vrouwen sneller hun loopbaan in vraag stellen.’ Ook jonge werknemers doen dat, merkt ze op. ‘Steeds meer jongeren, zowel mannen als vrouwen, vinden moeilijk aansluiting bij de klassieke arbeidsmarkt. Ze behalen mooie diploma’s en krijgen mooie kansen, maar na twee jaar zeggen ze: “Dit is niks voor mij.” Jongeren zijn het meer dan ooit gewend om zelfstandig te functioneren en initiatief te nemen. Ze krijgen dat met de paplepel ingegeven. Die ondernemende houding is niet altijd verzoenbaar met een klassieke loopbaan.’ Twintiger of vijftiger, we willen vrijheid om onze eigen ideeën uit te werken. Liefst omgeven door gelijkgestemde zielen, en met genoeg tijd en ruimte voor de kinderen, vrienden of vrijetijdsbestedingen die hoog op onze waardeschaal staan.
Een sterk merk
Je vaste baan opzeggen en voor jezelf gaan werken, het is een weg die volgens Charlotte De Mey voor iedereen mogelijk is, als je maar je talenten kent en veel goesting hebt. Dat kan een creatief talent zijn – fotografie, tekenen, ontwerpen, schrijven, … – maar evengoed een zakelijk talent zoals verkoop, training, boekhouding, marketing of strategisch advies. ‘Waar krijg je energie van en beleef je plezier aan, zonder al te veel inspanningen? Wat zijn je vaardigheden, waarden en interesses, zowel professioneel als privé? Door te vertrekken vanuit het totaalplaatje van jezelf, met je eigen bagage en mogelijkheden, kan je komen tot doen ‘wie je bent’, en niet zomaar ‘doen wat je kan’.’
Als self-marketing coach begeleidt Charlotte De Mey creatieve solo-ondernemers in het scherpstellen van hun persoonlijk merkverhaal. Want wie een zaak wil uitbouwen, moet zichzelf kunnen verkopen, al roept dat idee bij veel startende ondernemers een soort natuurlijke weerstand op.
‘Van jezelf een merk maken, klinkt voor sommigen zo goed als je ziel verkopen’, schrijft De Mey ook in haar boek Doen wie je bent. ‘Mensen willen niet aan self-marketing doen. Wat ze willen, is werken op een manier die helemaal bij hen past. Als je self-marketing op die manier omschrijft, is de weerstand al veel minder. Self-marketing gaat over je innerlijk kompas volgen. Het gaat niet over jezelf veranderen in functie van de arbeidsmarkt, maar over het benaderen van de markt in functie van wie jij bent. Daar is gezonde zelfreflectie voor nodig. Wie was je in het verleden, wie ben je vandaag en wie wil je in de toekomst zijn? Wat vind jij belangrijk, waar kan je een verschil maken? Al die vragen helpen je om je persoonlijk merkverhaal op te bouwen.’
Kies je ‘brug’
Self-marketing toont aan de buitenwereld waar je voor staat en wat je kan betekenen. Dat is nodig, want naast voldoening heb je in het leven nu eenmaal ook een inkomen nodig. Als niemand weet waar je mee bezig bent of wat je aan de wereld kan toevoegen, zal niemand naar je toe komen, hoe sterk je idee, dienst of concept ook is. ‘Je moet zorgen dat er een brug is’, benadrukt Charlotte De Mey. ‘Dat er een manier is waarop je doelpubliek met jou kan kennismaken. Maar wélke brug je bouwt, kies je zelf.’
Denk niet meteen aan (saaie) netwerkevents met aperitieftafels, borrelnootjes en mannen in pak. Ondernemen en je doelgroep bereiken kan ook op een andere manier: op je eigen manier. ‘Ben jij iemand die vlot resultaten boekt in persoonlijk contact, dan kan netwerken jouw ding zijn. Ben je een introvert type en vind je het niet prettig om je in een grote groep mensen te begeven, zoek dan naar een andere manier waar je je goed bij voelt. Heb je een vlotte pen, dan stop je misschien liever je tijd en talent in een blog of nieuwsbrief. Kan je meer vertellen aan de hand van beelden, dan kunnen Instagram of Pinterest handig van pas komen. Ben je eerder iemand die inhoudelijk werkt, onderzoek dan eens de mogelijkheid van gratis infosessies. Er zijn vandaag heel wat kanalen ter beschikking om je mogelijke klanten en contacten te bereiken, van gratis tot betalend. Zoek naar een combinatie die voor jou goed werkt.’
Een arrogante idioot (of toch een klein beetje)
Daar gaat het om: het moet voor jóu kloppen. Blijf trouw aan wie je bent: jezelf als hippe influencer op Instagram afbeelden terwijl je liever een leesboek dan een smartphone in je hand hebt, is ongeloofwaardig én onhoudbaar. Maar zelfs al vind je de brug die perfect bij je past, dan nog kan het bouwen aarzelend gaan. We verkopen onszelf niet graag. We weten dat het moet – van mooie dromen kan je geen brood kopen – en toch komen we vaak moeilijk tot actie. Onze bescheiden Belgische aard? Charlotte De Mey voelt vooral een angst om afgewezen te worden, of arrogant over te komen. ‘Wie ben ik nu om mezelf zo in de verf te zetten, zegt een stil stemmetje in ons hoofd. Het laatste dat we willen doen is opscheppen. Normaal doen is al goed genoeg, hebben we geleerd. Of we denken: wie zit hier nu op te wachten. Dus doen we maar niks.’
We hebben er duidelijk moeite mee om onze eigen talenten en kwaliteiten te erkennen en in de schijnwerpers te zetten. Vooral vrouwen durven zich nogal snel te verstoppen en klein te maken, vindt ook de Amerikaanse coach Tara Mohr. In haar boek Playing big roept ze vrouwen op om hun stem te laten horen en hun doelen te verwezenlijken. ‘Ik coach briljante, toegewijde en getalenteerde vrouwen’, vertelt ze op haar website. ‘Toch hoor ik ze zo vaak zeggen dat ze ‘nog niet’ klaar zijn om een grotere rol op te nemen. Ze maken zichzelf wijs dat ze niet de persoon zijn om leiding te geven, voor zichzelf te beginnen of zich uit te spreken. Ze wachten liever tot iemand hun kwaliteiten ontdekt en erkent.’
In één van haar tien rules for brilliant women smeekt ze vrouwen dan ook om een béétje meer de ‘arrogante idioot’ te zijn. ‘Je weet wel, zoals die mannen op kantoor die hun mening verkondigen zonder na te denken, en iedereen inpakken met hun – vaak niet eens zo geweldige – grote ideeën. Wees meer zoals hen, al is het maar grammetje.’
Herbekijken en bijsturen
We hebben niet allemaal een grote mond, en dat hoeft ook niet. Met een duidelijk zelfbeeld en een bewust doel kom je ook al heel ver: ze helpen je om je eigen publiek te creëren, waardoor het niet nodig is om je als een arrogante idioot te gedragen.
‘Als je merkverhaal klopt, trek je vanzelf de juiste klanten en partners aan’, zegt Charlotte De Mey. ‘Als mensen zich herkennen in jouw verhaal, moet je niet staan roepen om iemand iets te verkopen of te overtuigen van je zaak. Je klanten concluderen zélf dat ze met jou willen samenwerken. Een geslaagde verbinding doet mensen op je pad komen én terugkomen.’
Blijf je eigen verhaal en de bruggen die je bouwt in vraag stellen. ‘Wie je bent’ is voortdurend in ontwikkeling, en doet ook je activiteiten – van je aanpak en doelgroep tot je prijszetting, locatie en samenwerkingen – evolueren. Durf je merkverhaal regelmatig herbekijken en bijsturen, en omarm zelftwijfel als een kans om te groeien. ‘Vertrouwen krijg je door ervaring, en ervaring krijg je door te doen, zegt Charlotte De Mey. ‘Geloof je in je idee, raap dan al je moed en goesting bij elkaar en ga op pad. Wie bereid is om onderweg te leren, kan op heel mooie bestemmingen komen.’
Meer lezen
- Doen wie je bent. Self-marketing voor solo-ondernemers, Charlotte De Mey (Pelckmans Pro, 2017)
- Playing Big. Vind je stem, je boodschap, je missie, Tara Mohr (e-book bij De Bezige Bij)
(…)
Voor meer concrete tips: lees het volledige artikel in de januari-februari-editie van Psychologies (2018)
