‘Vrouwen zijn katalysatoren van verandering’
Back to the roots. Ook voor KVLV, het grootste vrouwennetwerk van Vlaanderen, is dat het doel voor de komende decennia. In hun DNA dragen zij namelijk vrouwelijke oerprincipes die weer helemaal aan de orde zijn, zoals duurzaamheid, sharing en de kracht van samenwerking. ‘In moeilijke tijden hebben vrouwen altijd samen gezocht naar oplossingen’, zegt voorzitster Nik Van Gool. ‘Het is tijd dat we dat opnieuw gaan doen.’
Tekst Anne Wislez
‘Vrouwen doen in hun dagelijks leven, elke dag, in stilte, ontzettend veel. Ze beseffen vaak zelf niet hoeveel. Ze lossen preventief veel op waardoor zaken niet uit de hand lopen.’ Nik Van Gool
‘Als het moeilijk gaat, zoeken vrouwen samen naar mogelijkheden. Volgens mij is dat een constante doorheen de geschiedenis’, zegt Nik Van Gool wanneer ik me aan haar keukentafel installeer, thee en versnaperingen in de aanslag. Het herfstzonnetje schijnt en de grote deurramen kijken uit op een prachtige tuin die het komende uur af en toe aangehaald zal worden. Stiekem verheug ik me geweldig op dit gesprek. Want toen ik de voorzitster van de KVLV een paar jaar geleden voor het eerst ontmoette, liep ik – zelf nochtans niet het prototype van de landelijke vrouw – nog dagenlang onder de indruk van zoveel energie, zoveel gedrevenheid, zoveel geloof in vrouwen. ‘KVLV is ontstaan in 1911, net voor de oorlog; vrouwen hebben zich toen verenigd om sterker te kunnen staan in tijden van crisis. Ook toen ik werkte in ontwikkelingslanden heb ik gezien dat vrouwen in moeilijke situaties de zaak samen aanpakten, bijvoorbeeld door samen te werken in coöperaties. Dat is hier in het Westen anders, bij ons denken vrouwen wanneer ze een probleem hebben dat ze het allemaal zelf moeten zien op te lossen. Ik probeer vrouwen weer te stimuleren om collectief te denken. Dat lijkt me ook het grote belang van vrouwennetwerken.’
Er wordt wel eens gezegd dat vrouwen katalysatoren van verandering zijn. Herken je dat?
Nik Van Gool: ‘Absoluut. Transitie en veranderingen gebeuren doorheen vrouwen. Ze ploeteren en wroeten als het ware de aarde om zodat de bodem klaar is voor verandering. Dat gebeurt vaak onzichtbaar en dat kan frustrerend zijn. Maar ze doen het wel. Het zijn de vrouwen die het eerst aanvoelen wanneer iets niet meer werkt, op relationeel vlak, op financieel vlak, in de groep … Vrouwen voelen snel aan waar er nood aan is, of wanneer iets uit balans is geraakt. Zo is KVLV ook groot geworden, doordat we de noden zagen in de samenleving en ze wilden aanpakken. Bijvoorbeeld rond kinderopvang. Vrouwen wilden buitenshuis gaan werken, maar wat moesten ze dan met de kinderen? Dus hebben wij geëxperimenteerd met de formule van onthaalouders en buitenschoolse kinderopvang, avant la lettre. Hetzelfde voor ouderenzorg, kraamzorg of ‘oppas zieke kinderen’ die zijn ontstaan uit de moederschoot van KVLV, omdat wij als vrouwen aanvoelden dat er een probleem was, niet alleen voor mij, maar ook voor jou en de anderen. Idem dito voor mantelzorgers, asielzoekers, voedselverspilling en zoveel andere thema’s die we tegenkomen. Nu zijn we bijvoorbeeld ook bezig met de bewustmaking van onze ecologische voetafdruk of de herstelbaarheid van producten. Het kan toch niet dat al die elektrische toestellen kapotgaan net na het verlopen van de garantie. Willen we daar eens iets aan doen, alsjeblief? We denken constant: laten we de energieën bundelen en samen oplossingen zoeken. Zo zijn we uitgegroeid tot een sterke organisatie van meer dan 95 000 leden, met 950 plaatselijke groepen, 52 000 activiteiten per jaar. KVLV, Vrouwen met vaart maakt deel uit van Ons, een netwerk dat tien vzw’s groepeert die uit onze vereniging ontstaan zijn en die vrouwen ondersteunen in alle facetten van het leven. Er wordt niet zo vaak over ons en Ons gesproken, maar wij doen ontzettend veel. Onze troef is ons grote netwerk: als het nodig is, kunnen wij heel veel vrouwen mobiliseren.’
