Virtuele avatars, een trend om te volgen?

De Amerikaanse teenager Lil Miquela heeft meer dan 1,9 miljoen volgers op Instagram. Alleen … ze is niet echt. Ze is een virtuele influencer. Ondertussen zetten verschillende merken virtuele avatars in om in gesprek te gaan met de klanten en in China maakte enkele maanden geleden een virtuele nieuwslezer zijn debuut. Fake, faker, fakest. Of toch een trend om te volgen?

Tekst Katrien Elen

 

JA, want…

… van virtuele influencers is ten minste geweten dat ze nep zijn. Toegegeven, het kostte Lil Maquela twee jaar om ervoor uit te komen dat ze niet menselijk is, maar de meeste virtuele influencers zetten dit wel netjes in hun bio. Volgers weten dus dat deze influencers gegenereerd zijn door een computer. Echte influencers daarentegen laten uitschijnen dat wat ze tonen op Instagram echt en authentiek is en niet zorgvuldig geënsceneerd en bewerkt. Wij weten wel beter … maar verwarrend, niet!?

… virtuele influencers doen het minstens even goed bij hun volgers. Volgens een onderzoek van Hype Auditor hebben virtuele influencers een drie keer hoger betrokkenheidspercentage dan gewone influencers. Daarenboven moeten gewone influencers weer vier keer zoveel posten om hetzelfde aantal volgers te bereiken als hun virtuele collega’s. Verrassend!

… je kan virtuele avatars ook inzetten voor belangrijke, maatschappelijke onderwerpen. Van Lil Maquela is bijvoorbeeld geweten dat ze zich achter Black Lives Matter schaart en Noonoouri is niet alleen schattig en fashionablemaar spreekt zich ook uit als een vegan activist voor Extinction Rebellion. De avatar van de fastfoodketen KFC spot dan weer met de influencerswereld zelf en in Rusland werd een hologram ingezet voor een campagne rond parkeerplaatsen voor andersvaliden. Als je parkeerde zonder vergunning, verscheen er een realistische avatar van een rolstoelgebruiker die de bestuurder de les spelde. Bijzonder effectief!

… avatars kunnen een merk – ironisch genoeg – meer menselijk maken. Klanten zijn op zoek naar interactie en waarachtigheid. Via avatars krijgen merken een stem en gezicht. Zo hoef je niet langer via onpersoonlijke filters op de website van een merk op zoek te gaan naar een product dat bij je past maar kan een gesprek met een warme, hartelijke avatar je naar de juiste gezichtscrème, verzekering of handtas leiden.

 

 

MAAR

… it’s all about the money. Achter virtuele influencers zitten bedrijven die deals maken met merken en voor wie het financieel voordelig is om met een virtuele in plaats van een echte influencer in zee te gaan. Een avatar krijgt nooit een jetlag, heeft geen grillen, raakt niet verwikkeld in schandalen en doet gewoon wat je vraagt. Wel kost het met de huidige technologie nog steeds veel tijd en geld om een realistische 3D-avatar te creëren.

… virtuele modellen promoten onrealistische schoonheidsidealen. Virtuele modellen hebben ook zonder crèmes een perfecte huid en moeten niet op dieet om een wespentaille te bekomen. Bovendien leiden ze een droomleven en klinken ze ook nog eens gevat. Dat er nu al filters bestaan die je een robotachtige ‘glow’ geven, kan geen toeval zijn. Worden we binnenkort jaloers op knappe avatars?

… de grens tussen echt en vals vervaagt. Bij de foto’s van virtuele modellen lees je commentaren als: ‘Welke shampoo gebruik jij?’ Het is dus lang niet voor iedereen duidelijk dat deze modellen niet echt zijn, zelfs niet als ze het expliciet vermelden in hun bio. Bovendien, wat te denken van de echtheid van recensies waarin een virtuele avatar een cocktail proeft, een hotelbed uittest of het comfort van sportschoenen beoordeelt. Dat volgers hier geloof aan hechten is verontrustend.

… virtuele avatars van ‘diverse origine’ inzetten is te gemakkelijk. Zo gebruikte het Franse modemerk Balmain drie ‘diverse’ virtuele modellen voor een campagne. Critici vinden dat het merk echte modellen met diverse roots had moeten inschakelen. En toen Calvin Klein in een video een vrouwelijk model lieten kussen met de virtuele Lil Maquela werd het merk terecht beschuldigd van ‘queerbaiting’: een queer publiek valselijk proberen aan te spreken met een zogenaamd lesbische kus om zichzelf een progressief imago aan te meten.

… wat als iemand een avatar of hologram van jou maakt? Zou André Hazes er ooit mee hebben ingestemd om als hologram op te treden naast zijn zoon? Hij had het zich wellicht nooit kunnen voorstellen, maar internationale sterren van nu kunnen dit via hun nalatenschap beter laten vastleggen. En kunnen we nu al niet voorspellen dat het campagneteam van Trump binnenkort gemanipuleerde – maar o zo realistische – video’s van zijn politieke tegenstanders gaat verspreiden!?

… is de wereld zo al niet drukbevolkt? Stel dat je binnenkort op de Meir bij iedere winkel wordt begroet door een virtuele winkelmanager, dat een hologram van een sprookjesfiguur zorgt voor entertainment voor de kinderen en dat nog andere avatars je de weg wijzen naar toeristische trekpleisters. Wat een drukte!

 

 

Hoe zit het in België?

• Voorlopig hebben we hier nog geen virtuele influencers, maar in Nederland zette Glamour in 2019 wel een digitaal model uit Den Haag op de cover. Dat de Instagram account van Raven al weken inactief is, doet vermoeden dat deze ‘Nederlandse’ toch niet zo invloedrijk is als gehoopt.
• De Belgisch-Franse start-up Mimesys ontwikkelde een techniek om je collega’s aan de andere kant van de wereld als een hologram bij jou aan de vergadertafel te zetten. Dit geeft een conference call met je zakenpartner in Tokio veel ‘echtere’ allures zonder dat er iemand moet overvliegen. En ook buiten het bedrijfsleven kan deze techniek een verrijking zijn. Misschien kan je binnenkort wel ‘hologrammen’ met je zoon in de Verenigde Staten. Het is zo veelbelovend dat een Amerikaans bedrijf besloot om Mimesys over te nemen.
• Het Belgische modemerk A.F. Vandevorst stuurde in 2019 geen modellen naar de fashion week in New York, maar koos voor een show met hologrammen. Het resultaat was bijzonder artistiek.