Shake off Stress is een diepgaande methode waarbij opgeslagen stress via het lichaam losgelaten wordt. De methode, gebaseerd op TRE (trauma- en spanningsreducerende oefeningen), wordt door traumatherapeuten en artsen toegepast in oorlogsgebieden. Maar ook voor ons kan ze heilzaam zijn: wij stapelen in onze jachtige samenleving ook behoorlijk wat stress op.
Tekst Kristel Bruynseels – Beeld Shutterstock
‘Kinderen en dieren beginnen na een aanval van stress te beven. Ons lichaam heeft namelijk een natuurlijk release- of loslaat-systeem om stress te ontladen door te trillen. Wij hebben dat systeem onderdrukt’ – Mies Maria Meulders, Shake off Stress coach
Mies Maria Meulders kreeg in haar persoonlijke leven behoorlijk haar deel van stress- en traumamomenten, situaties waarmee ze aan de slag ging door te lezen en zich te verdiepen in de mens en zijn welzijn. Toch bleef er iets knagen.
Mies Maria Meulders: ‘Tot ik het boek Het ontwaken van de Tijger van Peter Levine las. Ik begreep opeens wat ik dik 25 jaar gemist had: de betrokkenheid van het lichaam. David Berceli, die als traumatherapeut werkt in het Midden-Oosten en Afrika, ontdekte tijdens zijn reizen dat volwassen mensen, ongeacht ras of leeftijd, als een foetus in elkaar krimpen en verkrampen tijdens aanvallen. Kinderen niet, zij beginnen te beven. Net zoals dieren dat doen bij stress. Ons lichaam heeft namelijk een natuurlijk release- of loslaat-systeem om stress te ontladen door te trillen. Wij hebben dat systeem onderdrukt.
Berceli ontwikkelde een reeks oefeningen die leiden naar ontladen: TRE of tension and trauma release excercises. Je hoeft het trauma niet te vertellen, zeker niet opnieuw te beleven, enkel via het lichaam te bevrijden. Vanaf de start van mijn TRE-opleiding begreep ik dat het een heel diepgaande methode was. Getuige ook zijn succesvolle behandelingen met veteranen in de VS en dokter Salmons werk in de townships in Zuid-Afrika.’
Wat gebeurt er eigenlijk bij stress?
MMM: ‘Bij stress zorgen de hormonen adrenaline, noradrenaline en cortisol meteen voor een aantal lichamelijke reacties, zodat we kunnen vechten, vluchten of bevriezen. Nadien zouden die en dus ook de opgeslagen energie en spanning weer moeten afnemen. Helaas volgen stressmomenten elkaar vaak te snel op in een jachtige maatschappij, of we nemen niet voldoende tijd om te remmen en te rusten. Kortom: stress wordt chronisch vastgezet in het lichaam.
Vooral de psoas, de spier(groep) die de borstwervels en lendenwervels omvat en verbonden is met het heupgewricht, staat constant onder druk en blijft opgespannen. Denk aan de foetushouding waarbij we in elkaar gedoken zitten. Als we die houding vaak en langdurig aannemen uit onveiligheid of in stresssituaties, verkorten en verharden de spieren van de psoas met als mogelijke gevolgen: schouder-, rug- en nekpijn, maag- en darmklachten, hyperventilatie, enzovoort.’
Ook emotioneel nemen we een en ander op?
MMM: ‘In ‘normale’ omstandigheden nemen we inderdaad informatie op en verwerken we daarbij horende emoties. Eerst via dat deel van onze hersenen waarin onder andere veel herinneringen zitten die je zou willen herhalen of vermijden. Daarna gaat de informatie naar de neocortex, ons grote denkbrein, voor analyse en een ‘verstandige’ respons. Bij ‘gevaar’ of grote stress wordt er een shortcut genomen, er is geen tijd voor reflecteren en analyseren, het is actie-reactie. Bij chronische stress of ernstig trauma wordt die versnelde actie-reactie een patroon of gewoonte. Dat wordt dan het ‘nieuwe normaal’, zeg maar.
Omdat een stressvolle ervaring vaak te overweldigend is, wordt die ook niet als één geheel opgenomen in onze hersenen, maar fragmentarisch. In ons brein liggen soms nog biljoenen bits of data te wachten op verwerking. Die onverwerkte opgeslagen data veroorzaken flashbacks, nachtmerries en andere vormen van weerkerende herinneringen. Geuren, bepaalde omgevingen, temperaturen … er is van alles wat ervoor kan zorgen dan stukjes trauma opnieuw geactiveerd worden. Die onverwerkte en niet genezen herinneringen blijven aanwezig in het brein, als een soort mijnen op ons persoonlijk mijnenveld.’
Wat kan Shake off Stress doen?
MMM: ‘Getuige de grote hoeveelheid mensen die kampen met stress-gerelateerde problemen, is het wel duidelijk dat mensen behoefte hebben om spanning te ontladen en om na stressvolle momenten te kunnen ont-stressen. Daarom is deze eenvoudig aan te leren en tegelijk diepwerkende zelfhulpmethode zo fantastisch. Je ontspant je zenuwstelsel, brengt je hoofd tot rust en herstelt het lichaam.
Door jezelf te bevrijden van spanning en stress, krijg je meer veerkracht en door de blokkades op te ruimen kan je energie weer voluit stromen. Mensen vertellen me dat ze zich vrijer voelen, rustiger, ze slapen beter, spieren ontspannen weer, uitdagingen jagen hen minder angst aan. Ze staan over het algemeen opener, met meer zelfvertrouwen en vreugde in het leven. Voor mij persoonlijk was het een zegen om deze methode te leren kennen, en wat ik zie in mijn praktijk bevestigt mij alleen maar dat veel mensen hieraan behoefte hebben.’
Journaliste Kristel Bruynseels testte een sessie Share off stress uit >>>
Journaliste Kristel Bruynseels ging zelf uittesten wat een SOS-sessie met je kan doen.
‘Niet alleen word ik hier heel vrolijk van, diep in me voel ik een rustige zekerheid dat ik me niet meer zo zal laten opjagen. Echt niet!’ – Kristel Bruynseels
Enkele weken geleden zat ik bij de huisarts voor vastzittende schouder- en nekspieren. De man schreef me prompt 18 (!) dieptemassage-sessies voor, met de mededeling dat dit niet het resultaat was van enkele maanden. Eerder van jaren. Stress, ja natuurlijk, daar ontsnapt niemand vandaag aan. En ook al las je geregeld ontspanning in, onverwerkte spanningen stapelen zich makkelijk op en liggen aan de basis van heel wat fysieke en psychische klachten.Niet alleen de stress van de voorbije maanden, maar zelfs van enkele jaren geleden of over generaties heen. Systemen, patronen, angsten, … kunnen we doorgekregen hebben van voorouders, zonder dat we beseffen dat we ook die spanning met ons meedragen.
Ik ben dan ook niet echt mijn stralende zelf wanneer ik aanbel bij Body and Soul Coaching voor een Shake Off Stress-sessie, door Mies Maria Meulders kortweg SOS genoemd. Toepasselijk, denk ik bij mezelf. Ze ontvangt me hartelijk en we zetten ons in haar ruime, lichte praktijkruimte. Ik krijg eerst een beetje uitleg: hoe stress inwerkt op ons lichaam en ons zenuwstelsel, waar deze methode vandaan komt en hoe het werkt. Ik kan niet ontkennen dat ik een beetje sceptisch ben. Trillen als blijvende ontlading, en dat met dit lichaam?
Geen weg terug, we beginnen eraan. Mies Maria doet eerst alle oefeningen voor en legt net voldoende uit zodat ik niet ongerust word wanneer er wat in mijn lichaam gebeurt, maar ook niet te veel in mijn hoofd ga zitten. Ze vraagt me met zachtheid en aandacht met mijn lichaam om te gaan en niet in ‘oranje’ te gaan. ‘Als ik maar niet ga huilen’, denk ik, want daar heb ik helemaal geen zin in. Maar huilen gebeurt niet, wel voel ik me oefening na oefening steeds verder openkomen en vrijer ademen. Hè hè, dat kan ik dan toch nog.
‘Dit wordt niks, denk ik stilletjes, maar ineens begin ik toch te schokken. Iets in mij begint te lachen, ik voel een openheid, vrijheid, alsof de bron van mijn levensvreugde aangeboord wordt’ – Kristel Bruynseels
Shaken, not stirred
Na de inleidende oefeningen om onze spieren wakker te maken, gaan we echt ‘shaken’. Mies Maria doet ook dit eerst voor, terwijl ze de verschillende stappen overloopt; de godinhouding, het bruggetje maken met je bekken … en daarna de knieën steeds dichter bij elkaar brengen tot je begint te ‘shaken’, om vervolgens met de voeten plat op de mat vanuit ontspanning verder te kunnen ontladen. Haar lichaam schokt vanuit de bovenbenen en buikzone, het lijkt een eigen leven te leiden. Maar pijnlijk ziet het er niet uit, wel een beetje gek. Ondertussen praat ze rustig verder, vertelt me wat er gebeurt en hoe je je lichaam kan stoppen wanneer je dat zelf wil.
En dan is het aan mij. Mijn innerlijke criticus zegt me meteen dat dit niks wordt, toch neem ik de houdingen aan die ze me uitlegde. Na een paar seconden al beginnen mijn bovenbenen zachtjes te schudden. Doe ikdat nu, of zijn dat echt mijn benen? Het schudden begint zich na een minuutje uit te breiden naar mijn bekken, onderrug en buik. Dit doe ik toch niet meer … mijn bekken en buik doen dit zelf! Ondertussen voel ik een diepe, gecentreerde kracht in mijn onderrug. Alsof er daar een soort fundament verankerd wordt, iets wat op voelbare innerlijke draagkracht lijkt. Aan de linkerkant lijkt het schudden dieper te gaan en ik realiseer me dat ik ook links in mijn lies vaak pijn heb, wat ik altijd weet aan ‘een knoop in mijn darmen daar’. Daar zit iets los te woelen, geen idee wat dat dan wel mag zijn. ‘Is ook niet nodig,’ zegt Mies Maria, ‘je weet niet noodzakelijk wat je precies lost. Dat is ook het mooie aan deze methode, je hoeft helemaal niet naar de trauma’s terug te keren.’
‘Wat was ik vergeten hoe een lichaam voelt dat vrij beweegt, dat niet in een harnas zit, klaar om de gevechten van de dag aan te gaan’ – Kristel Bruynseels
Vergeten levensvreugde
Ze checkt af en toe hoe het me gaat. Er flitsen allerlei beelden voorbij. Wat was ik vergeten hoe een lichaam voelt dat vrij beweegt, dat niet in een harnas zit, klaar om de gevechten van de dag aan te gaan. Mies Maria nodigt me uit om zacht en diep in te ademen en uit te blazen of zuchten, om zo nog meer ontspanning te krijgen in mijn lichaam en makkelijker te kunnen ontladen. En dan gebeurt het wonderbaarlijke: mijn anders zo gespannen rechterschouder begint te shaken. Ze komt echt helemaal los van het matje op de vloer! En dan mijn borstkas, en ook mijn linkerschouder. Mijn bovenlichaam schokt. Ik vind het een beetje gênant, maar Mies Maria stelt me onmiddellijk gerust: dit is niet abnormaal. Het wordt nog wat heftiger en eerlijk, ik vind dit shaken best leuk. Daar lig ik te schokken en iets in mij begint te lachen, er komt een openheid, ruimte, vrijheid, ik voel letterlijk de spanning uit mijn spieren trillen. Het is alsof de bron van mijn levensvreugde aangeboord is. Niet alleen word ik hier heel erg vrolijk van, diep in me voel ik een rustige zekerheid dat ik me niet meer zo zal laten opjagen. Echt niet. En die zekerheid komt vanuit een kracht, niet vanuit een woede of frustratie, dat verschil is voor mij heel duidelijk.
Wanneer we na vijftien minuten de shake-sessie afbouwen, vind ik het haast jammer. Er volgt nog een relaxatiemoment en wanneer ik later naar huis rijd, kan ik een glimlach niet onderdrukken. Het is druk op de baan, mijn huisgenoten kijken me vreemd aan wanneer ik mijn ervaringen vertel, maar mijn openheid en vreugde blijven voortduren. Ik neem me vast voor van SOS een wekelijks ritueel te maken. Ook de volgende dag nog voel ik de weldadige werking van het trillen en loslaten. Shaken in plaats van koffie drinken om het leven van alledag het hoofd te bieden, ik zie dat wel zitten.
Meer weten?
www.body-and-soul-coaching.be
www.deavalonhoeve.be/shake-of-stress-weekend-met-maria-meulders
Meer lezen?
TRE trauma en spanningsreducerende oefeningen,David Berceli (Uitgeverij Elisker B.V., 2012)
Wat is Shake Of Stress preciés? Lees verder >>>
