Stop met pleasen
‘Gehoor geven aan onze verlangens, heelt de schade die we opgelopen hebben door te pleasen’ – Marc Buelens, psycholoog en emeritus professor in management
‘Gehoor geven aan onze verlangens, heelt de schade die we opgelopen hebben door te pleasen’ – Marc Buelens, psycholoog en emeritus professor in management
Verbinding met je emoties
Gelukkig is er een weg terug als je een pleaser bent. Op die weg is de eerste horde die genomen moet worden vriendschap sluiten met je emoties. Niemand is graag wrokkig, woedend, verdrietig of angstig, maar elk van deze emoties wil ons iets vertellen dat ons dichterbij onze authenticiteit brengt.
Vervolgens is het belangrijk weer voeling te krijgen met je intuïtie, onderscheidingsvermogen en je verlangens. Intuïtie is een zachtaardig soort weten dat psychisch-spiritueel van aard is. Het vraagt ons antwoorden te geven op innerlijke impulsen, in plaats van te reageren op impulsen van buitenaf. Ons onderscheidingsvermogen verzamelt informatie uit het waarnemen van de werkelijkheid, om de waarheid over bepaalde mensen of situaties onder ogen te zien. En onze verlangens zijn een soort motor die ons in contact brengt met onszelf. Gehoor geven aan onze verlangens, heelt de schade die we opgelopen hebben door te pleasen.
‘Onze eerlijke fantasie is waarschijnlijk de beste gids voor onze zelfzorg,’ zegt Marc Buelens. ‘Waar kon je vroeger van genieten waarbij je elk besef van tijd verloor? Fietsen, lezen, tuinieren, gezellig keuvelen? Waarom kan dat nu niet meer? Wat moet je zelf veranderen waardoor het wel zou kunnen? Waar droom je van? Wat zou je doen als je de lotto wint? Wat zou je doen in dat mooie nieuwe huis met zwembad? Af en toe eens zwemmen en een boek lezen? Waarom ga je dan nu niet met de kinderen zwemmen? Waarom lees je geen boeken?’
De wijze op de berg
De neiging om voor anderen te leven kan zo vertrouwd zijn dat het goed voelt om eraan toe te geven. En in het samenleven met mensen zijn er nu ook eenmaal veel alledaagse dingen die we van elkaar mogen verwachten. Hoe maken we dan het onderscheid tussen wat gezond en ongezond is? Marc Buelens: ‘Als mensen echt van ons houden, dan verwachten ze vooral dat we dingen doen die wezenlijk goed voor ons zijn. Wat dit concreet allemaal inhoudt, is vrij moeilijk voor iedereen vast te leggen maar je kan denken aan zaken als: tijd nemen om samen te eten, voldoende bewegen, samen een boswandeling maken of naar een escaperoom gaan, openstaan voor de wereld, muziek, dans, een boeiende hobby. Als zij dan verwachten dat we op zondagochtend op tijd uit ons bed komen om te gaan fietsen, dan kunnen we alleen maar dankbaar zijn.
Anderen verwachten van ons ook dingen gewoonweg omdat we samenleven. De badkamer netjes verlaten, op tijd zijn voor de vergadering, verantwoord rijden. Helaas, verwachten anderen ook zaken die niet bijdragen tot onze zelfzorg of een redelijk samenleven. Ze leggen ons willekeurige normen op die we op hun waarde moeten beoordelen. Voorbeelden zijn: een man toont zijn emoties niet; je moet altijd sterk zijn; een vrouw moet altijd ten dienste staan. Als je twijfelt of het gaat om een verkeerd aangeleerd patroon, verouderde verwachtingen, zelfbedrog of wezenlijke zelfzorg, gebruik je best je fantasie. Ga in gedachten op advies bij de meest wijze persoon die boven op de berg woont. Een grote vorm van zelfzorg is zo’n wijs persoon vinden, en met die wijze je zelfzorgproblemen bespreken: je ouders of grootouders, een gewezen leraar, een fijne buur, je huisarts, een echte vriend.’
De weg terug kent pieken en dalen, maar gaat richting innerlijke vrede. Voor pleasers die zich permanent onrustig, gehaast en schuldig voelen, is het een hoopvol perspectief: je niet langer verscheurd maar wel een geheel voelen. Je niet langer verward voelen, maar merken dat je gedachten, gevoelens, gedrag en overtuigingen samenhangen. Je niet langer schuldig voelen omdat je bestaat, maar er helemaal kunnen en mogen zijn.
Meer lezen?
Stop met pleasen. Denk eens aan jezelf (en niet altijd aan die ander). Van herkenning naar oplossing zodat je leven weer van jou wordt, Andrea Mathews (Ank-Hermes, 2019)
Beter zorgen voor jezelf, Marc Buelens & Ann Vermeiren (Lannoo, 2019)
Andrea Mathews maakte een podcast: Authentic Living.
Hoe? Wat? Meer tips over stoppen met pleasen, vind je in Psychologies (herfsteditie, 2019)
