Sterretjes zien
‘Mama, wie is Carlos?’ De zesjarige kijkt mij vragend aan vanop de achterbank. Ik begrijp het niet, vraag om verduidelijking. ‘Wel, op de radio zeggen ze toch altijd: “Carlos herstelt, Carlos vervangt”.’ Ik kan nog net mijn plas ophouden. De bekendste hersteller en vervanger van autoruiten heeft zich als een rasechte Carlos in haar hoofd gewurmd. Ik zie het zo voor mij, hoe Carlos in zijn polo met rood-geel logo nonchalant komt aangewandeld, zijn broekzakken zwaar van de muntstukken. Hoe hij met zijn knoestige vingers vakkundig een stuk van twee euro op een sterretje in de voorruit legt om de omvang van de schade in te schatten. En hoe hij vervolgens aan het herstellen en vervangen slaat dat het een lieve lust is. Man, die Carlos gaat de annalen in.
Tegelijk verfoei ik het feit dat het kind nu al is verleid door reclameboodschappen waar ze geen barst aan heeft. Carlos is ongevraagd bij ons in de auto gekropen, ergens tussen Ed Sheeran en de weerman, om onze aandacht te pakken. En ik had het niet eens in de gaten. Mijn brein mag dan zo goed als reclameverzadigd zijn, dat van haar absorbeert nog gretig. Wie reist er eigenlijk nog zoal clandestien mee in dat kopje van haar? De mannen die weten waarom? De kat die Whiskas kocht? Maar goed, misschien vindt ze het wel handig dat ze nu iemand bij naam kent die herstelt en vervangt. Dat ze bij pech onderweg gewoon naar een zekere Carlos moet vragen, en dat het dan wel goed komt. Het is ook best geruststellend, te weten dat er altijd iemand is die je oplapt, hoe vaak je ook crasht en hoeveel brokken je ook maakt.
Dat brengt me vanzelf bij Kintsugi. Ik las er voor het eerst over in een interview met schrijver Peter Verhelst, en ik vond de filosofie en zijn woorden zo mooi dat ik het knipsel heb bewaard: ‘In Japan worden gebroken voorwerpen hersteld door de breuklijnen te bestrijken met natte laklijm, waarover goudpoeder wordt gestrooid. Kintsugi. In plaats van de barsten te verhullen worden ze benadrukt, verfraaide littekens als een ode aan het leven en de verstrijkende tijd.’ Kintsugi dus, een Japanse kunstvorm die de schoonheid van het verweerde, het vergankelijke, het imperfecte eert. Breuklijnen worden krachtlijnen, gouden verbindingen die een verhaal vertellen en die het geheel sterker en waardevoller maken dan voorheen. Liefhebbers zouden hun beste keramiek bijna moedwillig aan gruzelementen gooien om ze met de Kintsugi-techniek te laten herstellen. Omdat tekens van leven zo tijdloos schoon zijn.
Repareren zonder te maskeren: ik zie het Carlos nog niet meteen doen. Carlos is een trotse vakman. Carlos doet waar wij westerlingen zo goed in zijn: barsten en blutsen wegwerken tot de buitenkant weer blinkt als nieuw. Alsof er niets is gebeurd. Alsof we geen sterretjes hebben gezien. Alsof de impact verdwijnt als alle sporen zijn gewist. Lijmen, uitdeuken, opblinken en klaar. De rest van het verhaal is bijzaak. Het goud gaat hier niet naar de kwetsuren maar naar het ongehavende plaatje, het vlekkeloze parcours. Curieus. Ik ben ooit keihard gevallen voor het glimmende litteken op iemands neus. Kintsugi op het eerste gezicht. Dat Carlos er maar met zijn fikken afblijft.
Valérie Du Pré is psychologe van opleiding en journaliste van beroep. In haar blogs probeert ze het mysterie ‘mens’ in woorden te vatten.
Foto: Carmen De Vos