Ook te maken met een ‘light-psychopaat’?
‘Hoe je best kan reageren? Ontwijk oogcontact. Praat in grote lijnen, vertel geen details of persoonlijke dingen. Bescherm je kwetsbaarheid. Verbreek het contact.’ Ana-Magdalena Zainea, co-auteur van In de greep van een light-psychopaat
Adequaat reageren
Wat kan je doen als je in contact staat met een LP? Ana-Magdalena Zainea heeft een heel concreet advies: ‘Ontwijk oogcontact. Praat in grote lijnen, vertel geen details of persoonlijke dingen. Bescherm je kwetsbaarheid. Verbreek het contact.’ Ook Judith verbrak uiteindelijk haar relatie, maar had een lange weg van herstel te gaan. ‘Ik was geïsoleerd geraakt van vrienden en familie. Hij had schulden gemaakt die bij mij terechtgekomen waren en die ik nog steeds afbetaal. Het ergste is dat ik terug vertrouwen in mezelf moest opbouwen. Nee, ik ben niet gek. En mijn intuïtie klopte, maar die heb ik genegeerd.’
Het is en blijft een zwaar thema. Toch is het belangrijk dat er aandacht voor is, zegt Jan Storms: ‘Ik schat het percentage mensen met een psychopathische stoornis – vrijwel geen geweten en zelfreflectie en geen tot weinig empathie – op ongeveer vijf procent. Vaak komt psychopathie voor samen met andere persoonlijkheidsstoornissen. Geen andere stoornis is zo vernietigend voor het weefsel van de samenleving als psychopathie. Als psychopaten even vaak kinderen krijgen als niet-psychopaten, dan komt dat er op neer dat ongeveer tien procent van de kinderen hierdoor in psychisch opzicht een halve wees is. Zelfs als het ‘maar’ een kwart hiervan zou zijn, hebben we te maken met een maatschappelijk probleem van de eerste orde. Bedenk dat dit gegeven in de familierechtbanken ei zo na onbekend is en je beseft meteen welk een potentieel aan vernietiging van kinder- en (ex-)partnerlevens hier aanwezig is.’
Hoe herken je een ‘light-psychopaat’?
In hun boek onderscheiden Renaer & Zainea 21 kenmerken van een ‘light-psychopaat’. Enkele daarvan zijn:
- De LP doet zich anders voor dan hij/zij is; hij/zij gebruikt maskers.
- De LP vindt zichzelf superieur, hij/zij stelt zich bijvoorbeeld als goeroe op.
- De LP is meesterlijk met taal. Je verliest het verbaal altijd van hem.
- De LP is bang voor kritiek.
- De LP is een goed strateeg en handelt berekend.
- De LP wil controle en laat je in zijn/haar kader functioneren, dat als norm fungeert.
- De LP gaat systematisch over je grenzen en ziet mensen als gebruiksvoorwerpen.
- De LP liegt.
- De LP heeft geen vermogen tot empathie.
- De drijfveer van de LP is eigenbelang.
Meer weten, meer lezen?
In de greep van een light-psychopaat. Bevrijd jezelf en leef het leven dat jou toebehoort, B. Renaer & A.-M. Zainea (Witsand uitgevers, 2018) / https://www.renaer-zainea.com/ Op deze website vind je ook een vragenlijst die je kan gebruiken als je vermoedt te maken te hebben met een LP.
Destructieve relaties op de schop. Psychopathie herkennen en hanteren, Jan Storms (Ankh-Hermes, 2014) / https://zelfbescherming.org/