Onderwijs: zo krijg je alle kinderen mee
Kinderen hebben natuurlijke hefbomen
Wat Alvarez toen al aanvoelde, werd later bevestigd door onderwijsrapporten: ieder jaar stroomt 40 procent van de Franse kinderen zonder voldoende basiskennis door naar het middelbare onderwijs. ‘Dit cijfer maakt duidelijk dat het Franse schoolsysteem geen rekening houdt met de natuurlijke mechanismen van het menselijk leren. Ons onderwijs steunt hoofdzakelijk op tradities, intuïties en waarden, maar niet – of weinig – op de kennis van het leren’, legt Alvarez uit. ‘Het negeert de grote principes van ontplooiing. Zolang wij onze kinderen een schoolsysteem opleggen dat geen rekening houdt met de natuurlijke hefbomen in hun geest, brengen wij hen in situaties die problematisch zijn. Vanaf de kleuterschool leggen we hen onze eigen wensen op en gaan dan evalueren hoe zij in staat zijn om daarop te reageren. Ook leerkrachten blijven in moeilijke omstandigheden werken: zij moeten voortdurend trekken aan gedemotiveerde kinderen en raken uiteindelijk zelf opgebrand.’
Annick, mama van Marcus, maakte dit mee toen haar zoontje in het eerste leerjaar meer moeite had met lezen dan zijn klasgenootjes. ‘De kleuterklas had Marcus in een zogenoemde alternatieve school gedaan waar veel aandacht was voor de persoonlijke groei van kinderen. Voor de lagere school dachten we dat het beter was om hem naar het klassieke onderwijs te sturen, omdat hij zo het best gewapend zou zijn voor later. Het eerste leerjaar liep Marcus vast op de stress van het AVI-leessysteem en het lezen tegen de klok. De juf was heel lief maar ook heel jong, het was nog maar haar tweede klasje sinds ze afgestudeerd was. Ze had weinig ervaring en durfde niet afwijken van het programma. Marcus was ongelukkig, de juf wist zich geen raad en ook wij voelden het aan als een soort van ‘falen’. In het tweede studiejaar hebben we voor Marcus weer voor een school gekozen waar kinderen zich meer volgens hun eigen ritme mogen ontplooien en waar geen punten, laat staan chronometers worden gehanteerd. Hij heeft er wat langer over gedaan dan het gemiddelde schoolkind maar herwon zelfvertrouwen. Met het lezen is alles goed gekomen.’