Nu in de bioscoop: Walk with me

‘Het maken van de film werd een mindfulness-oefening op zich’ regisseur Marc J. Francis

‘Ik wist al vroeg dat de waarheid vinden, niet hetzelfde is als geluk vinden. Je wil de waarheid zien maar als je die gezien hebt, kun je pijn niet voorkomen. Anders heb je helemaal niks gezien.’ De drie openingszinnen van de trailer voor de documentaire Walk with me, missen hun effect niet. In geen tijd zuigen ze je mee in het leven van de volgelingen van charismatische zenmeester Thich Nhat Hanh. Thây (Vietnamees voor ‘leraar’) zoals zijn leerlingen Thich Nhat Hanh noemen, is de man die ook gekend staat als ‘The Father of Mindfulness’, ‘The Other Dalai Lama’ of ‘The Zen Master Who Fills Stadiums’. Niemand minder dan Benedict Cumberbatch leent zijn stem als de verteller in deze wonderlijke documentaire.

Intiem portret

Gedurende drie jaar kregen Marc J. Francis en Max Pugh, de regisseurs van Walk with me, ongekende toegang tot de Zen-Boeddhistische gemeenschap die hij stichtte in Plum Village op het Franse platteland en tijdens een reis in de Verenigde Staten. Het resultaat is een intiem portret van mensen die uit de ratrace zijn gestapt en al hun bezittingen hebben opgegeven, in een poging het lijden om te buigen door mindfulness.

Voor Mark Pugh was er een heel persoonlijke reden om deze film te schieten: ‘Tien jaar geleden gaf mijn jongere broer zijn geld, auto en huis op om gewijd te worden als boeddhistische monnik in de traditie van zenmeester Thich Nhat Hanh. Zijn beslissing was niet meteen een verrassing; hij neigde al naar het boeddhisme sinds hij afgestuurd was aan de universiteit een paar jaar daarvoor. We bespraken zijn keuze dan ook uitvoerig maar het was pas toen een oudere monnik uit zijn gemeenschap me in 2011 benaderde om een documentaire te maken over hun tournee door de VS en Canada, dat ik echt de kans kreeg om het kloosterleven te ervaren.

De tocht in het kielzog van de kloosterlingen veranderde mijn leven op vele manieren. Samen met hen oefende ik de kunst van het aandachtig luisteren, van samen delen en wonen. Dat inspireerde me om nog dieper te wroeten en nog harder te zoeken naar manieren om hun staat van ‘zijn’ accuraat weer te geven op film. We spendeerden veel tijd aan experimenten zodat er een filmtaal kon ontstaan die een ander en mindful leven kon vertalen in de praktijk.’

Zoektocht naar meer bewustzijn

Kort nadat de crew klaar was met filmen kreeg Thich Nhat Hanh een beroerte en veranderde daardoor ook de inzet van de film. Het werd duidelijk dat niemand ooit nog de kans zou krijgen om op deze manier een film te maken met Thich Nhat Hanh en zijn gemeenschap. De verantwoordelijkheid om hun ervaring met de kloosterlingen uit Plum Village zo nauwkeurig mogelijk weer te geven, werd eens zo belangrijk voor de makers.

Marc J. Francis: ‘Voordat ik deze film begon, wist ik heel weinig over Thich Nhat Hanh, maar ik was altijd nieuwsgierig naar het zen boeddhisme. Ik was zelf ook net vader geworden en ik begon te verlangen naar meer bewustzijn in mijn leven, niet alleen voor mijzelf, maar ook voor degenen waarvan ik hield – met name mijn kinderen. Zodra ik voor het eerst Thich Nhat Hanh zag, was ik erg onder de indruk van zijn aanwezigheid. Die ontmoeting heeft me geïnspireerd om een film te maken die die ervaring kon vastleggen.

Ik bracht vele weken door in de Franse en Amerikaanse kloosters zonder zelfs maar mijn camera boven te halen. Ik oefende mindfulness en leerde hun visie op de wereld en de manier van in de wereld te staan kennen. Toen we uiteindelijk toch een camera binnenbrachten, was er al een vertrouwensband en openheid gecreëerd. Daardoor krijgt de film de graad van intimiteit waar we al lang naar op zoek waren. Het maken van de film werd een mindfulness-oefening op zichzelf. We wisten nooit precies wat er die dag zou gebeuren. Sommige dagen konden we niets filmen en op anderen slaagden we erin om grote scènes vast te leggen. Uiteindelijk wilden we een filmtaal vinden die ons eigen persoonlijke ervaringen in het klooster zou kunnen weergeven.’

Nu in de bioscoop. Meer info: walkwithmefilm.be

Tekst: Inke Hutse – Beeld: SpeakIt productions Limited