‘Ik ben niet mee met de nieuwe technologieën’
Tekst Joséphine Lebard & Siska Verstraete – Illustratie Éric Giriat
Ze heeft nog nooit Skype gebruikt of muziek gedownload, en op haar gsm staat geen enkele app. Snapchat of WhatsApp? Daar heeft ze nog nooit van gehoord. Trots is Claire (39) daar niet op. ‘Veel mensen zeggen dat het zichzelf uitwijst, maar ik vind er mijn weg niet in, dus blijf ik er maar liever ver weg van.’
Vasthouden aan oude gewoontes – ‘Tot voor kort maakten we een onderscheid tussen mensen die mee zijn met de nieuwe technologieën en diegenen die kiezen voor de traditionele, analoge manier’, zegt professor Lieven De Marez van de vakgroep Communicatiewetenschappen aan de UGent. Elk jaar brengt hij aan de hand van de Digimeter, een soort uitgebreide vragenlijst, het bezit en gebruik van (media)technologie bij de Vlamingen in kaart. ‘Vandaag zijn we echter op een punt gekomen dat zo goed als iedereen minstens twee digitale contactpunten in huis heeft, en daarmee bedoelen we zowel smartphone als internet, tablet, digitale televisie … Toch is er een stijgende groep, momenteel zo’n 26 % van de bevolking, die zich verzet tegen die digitalisering. De resistors noemen wij ze. Ruim de helft daarvan zijn senioren die blijven vasthouden aan vroegere gewoontes. Ze zijn niet meer mee met de nieuwe technologieën, en geloven ook niet dat die hun veel voordelen opleveren.’
Bewust verzet – Meer en meer mensen kiezen er ook bewust voor om digitale communicatiemiddelen op afstand te houden. Lieven De Marez: ‘Een kleine groep resistors is bang voor het schadelijke effect van nieuwe technologieën op de gezondheid. Andere hebben een negatieve ervaring meegemaakt. Ze waren slachtoffer van pesterijen op het internet, of zijn geld kwijtgeraakt aan scammers. De grootste groep van de mensen die zich bewust verzetten bestaat echter uit gebruikers die weloverwogen paal en perk stellen aan hun gebruik. Ze hebben last gehad van technostress of digibesitas. Ze waren verslaafd aan gamen, hun smartphone, Facebook… Soms met desastreuze gevolgen: een auto-ongeluk, een relatie die op de klippen is gelopen of ontslag. Die resistors nemen dan dikwijls een drastische beslissing. Ze sluiten hun Facebookaccount, gebruiken hun gsm louter om te bellen en sms’en of volgen het nieuws alleen nog via de krant.’
Minder toegang – ‘Een andere groep, zo’n 11 % van de bevolking, wil graag alles digitaal doen, maar slaagt er om een of andere reden niet in om nieuwe technologieën even snel onder de knie te krijgen als anderen: de strugglers’, gaat De Marez voort. ‘Daar zitten ook jongeren tussen. Vaak komen ze uit sociaal-economisch zwakkere gezinnen waar maar één computer aanwezig was of één tablet. Niet iedereen kon altijd online zijn. De zoon of dochter moest wachten tot papa of mama klaar was op de computer voor ze naar Facebook konden surfen. Ze kregen daardoor niet dezelfde vaardigheden mee als veel andere leeftijdsgenoten.’
Geen zin om bij te leren – Technofoben gaan er ook soms van uit dat je om nieuwe technologieën onder de knie te krijgen net als vroeger les moet volgen. ‘Op oudere leeftijd hebben veel mensen geen zin meer om “weer naar school te moeten”, zelfs al is het dan symbolisch’, zegt Benjamin Lubszynski, therapeut en coach. ‘Vooral niet als ze slechte herinneringen hebben aan hun schooltijd, en het concept “leren” een bittere nasmaak heeft nagelaten.’
(…)
Lees het volledige artikel en hoe je ‘digibesitas’ aanpakt in het juninummer van Psychologies.
