Als je zelf niet weet waar je heen wil, is er altijd wel iemand die je bestemming voor je zal invullen, of je een bepaalde weg in zal manoeuvreren. Reclame, overtuigende meningen, listige chefs, veeleisende schoonmoeders, … we zijn allemaal vroeg of laat prooi van kleine en grote manipulaties. Wil je sterker in je schoenen staan, leer dan je eigen achilleshiel kennen.
M.m.v. Joséphine Lebard, Flavia Mazelin
Beeld: Shutterstock
We geloven allemaal graag in de illusie van de vrijheid en onafhankelijkheid. En toch laten we ons allemaal van nature uit manipuleren.
Ellen kan de smekende ogen van haar petekind Milo niet weerstaan. Als hij zo naar haar kijkt, gaat ze overstag. Manuel krijgt het verwijt een kontdraaierte zijn, want na elk stevig cafégesprek heeft hij zich laten overtuigen door de hardste roeper. En Mona durft al niet meer naar de ouderraad want ze weet dat ze zich weer allerlei klussen zal laten aanpraten. We kennen ze allemaal, die kleine en grote manipulaties die ons via vleierijen, arrogantie, emotionele chantage en subtiele bedreigingen bereiken. Ook in het gezin zijn kleine manipulaties schering en inslag. Uit luiheid, onvolwassenheid, onwetendheid, gewoonte… proberen we de ander daar te krijgen waar we hem willen hebben. Aan de afwas. Aan onze kant. In ons bed.
Manipuleren is iemand stiekem en slim beïnvloeden, volgens Van Dale. Iemand op een uitgekiende en heimelijke manier tot een bepaald gedrag brengen, zonder dat de ander het meteen door heeft. Manipulatie is zo oud als de mens. We beïnvloeden elkaar voortdurend en wie dat niet open en bloot kan of wil doen, doet het op een meer subtiele manier. We staan er tegenwoordig zo argwanend tegenover omdat we graag geloven in de illusie van de vrijheid en onafhankelijkheid. Het besef dat we ons voortdurend laten manipuleren, confronteert ons met onze afhankelijkheid en kwetsbaarheid daar waar boeken en cursussen over zelfontwikkeling ons juist zo aanzetten tot zelfkennis, authenticiteit en eigengereidheid.
Wat maakt jou kwetsbaar voor beïnvloeding? Test het uit >>>>
Test: Wat maakt jou kwetsbaar voor beïnvloeding?
Kies de uitspraken die je het meest typeren:
1.
– Ik kan er niet tegen als anderen me op mijn fouten wijzen.
– Ik kan me mijn eigen vergissingen maar moeilijk vergeven.
– Ik vind dat anderen vaak een te hoge dunk hebben van zichzelf.
– Anderen vinden me vaak nogal rigide.
– Iets moet correct zijn, altijd. Toch?
– Ik kan nogal moralistisch zijn.
– Ik laat me leiden door wat ik ethisch en juist vind.
– Ik wou dat ik wat minder perfectionistisch was.
2.
– Ik vind het moeilijk om mezelf te verdedigen als ik aangevallen word.
– Ik voel me zelden ‘op de hoogte’.
– Ik ben niet echt een vechter.
– Ik vind mezelf niet bijster interessant.
– Ik trek niet graag de aandacht.
– Ik geef liever toe dan dat ik ruzie maak.
– Ik word ongemakkelijk als iemand me een compliment geeft.
– Ik verstijf als iemand zich agressief gedraagt.
3.
– Ik voel alles heel sterk aan, zowel positieve als negatieve dingen.
– Ik kan moeilijk nee zeggen.
– Mensen maken soms misbruik van mijn vrijgevigheid.
– Ik verdraag geen egoïsme, ik begrijp het ook niet.
– Ik help anderen altijd, ook al ben ik moe.
– Ik kan altijd verzachtende omstandigheden bedenken bij andermans gedrag.
– Ik vind het fijn om dienstbaar te zijn.
– Ik ben heel empathisch.
Ontdek jouw achilleshiel >>>>
Jouw achilleshiel
- je PERFECTIONISME > wordt misbruikt door betweters
Moraliteit/ethiek is jouw handelsmerk en je doet er alles voor om ethisch te handelen. Je gaat er zelfs voor over je grenzen. Je perfectionisme vraagt van je dat je te allen tijde blijk geeft van solidariteit, integriteit, objectiviteit… Je gaat er ook vanuit dat iedereen het beste van zichzelf moet geven, wil de wereld een betere plek worden. Dat maakt je een perfecte prooi voor pertinente betweters. Ze moeten je maar op een klein gebrek of foutje wijzen en je staat al klaar om hem of haar te bewijzen dat je beter kan. Een ander kan je krijgen waar hij wil, als hij maar inspeelt op je gevoel van schuld of erger nog, schaamte.
Opgelet voor zinnetjes als: ‘Ik dacht dat je beter kon’, ‘Je stelt me teleur’, ‘Niemand kan dit beter dan jij’, ‘Je bent mijn enige redding’, …
- Je gebrek aan ZELFVERTROUWEN > wordt misbruikt door dominante mensen
Je twijfelt of je wel interessant, slim en aangepast genoeg bent voor deze wereld. In confrontatie met een agressieve of arrogante mens, weet je niet waar kruipen. Omdat je je niet sterk genoeg voelt om hem of haar te counteren. De ander lijkt alles te weten en jij twijfelt juist over alles. Een ander kan je makkelijk het gevoel geven dat hij het beter weet dan jij, en dat je daarom dus maar beter zwijgt en doet wat hij wil. Dat doet hij door op je emoties te spelen, je te intimideren, ridiculiseren, bedreigen of kwetsen. En het werkt. Want ook al sluimert er vanbinnen in jou een diepe woede, uiterlijk verstijf je en voel je je machteloos. Ondertussen zucht de ander heimelijk van opluchting, omdat hij door jou ongemakkelijk te maken een manier heeft gevonden om zijn eigen angsten en onzekerheden te verdoezelen.
Opgelet voor zinnetjes als: ‘Wat weet jij hierover?’, ‘Bemoei je met zaken waar jij iets van afweet’, ‘Dit gaat je duur te staan komen’, ‘Jij hebt geen idee wat de gevolgen zijn als’, …
- Je EMPATHIE > wordt misbruikt door mensen die zich in een slachtofferrol wentelen
Je bent een gevoelig iemand, om niet te zeggen overgevoelig, en dus ook heel empathisch. Je kan je makkelijk in iemands schoenen plaatsen en zijn of haar emoties begrijpen. Zelf ervaar je ook vaak sterke emoties. Mensen zeggen je dat je te goed bent voor deze wereld. En inderdaad, je holt van de ene mens naar de andere om steun en een luisterend oor te bieden. Dat hoeft niet altijd in je nadeel te zijn, maar onder de mensen die misbruik van je zouden kunnen maken, zit de professionele manipulator die perfect weet hoe je gevoelige snaar te raken om van je gedaan te krijgen wat hij of zij wil. Als je een verkeerde persoon tegenkomt, kan je erg gekwetst raken.
Opgelet voor zinnetjes als: ‘Ik heb je hulp nodig’, ‘Gelukkig ben jij er’, ‘Ik weet niet hoe ik hier uit raak’, ‘Ik heb het zo zwaar’, ‘Ik red het niet’, …
Hoe kan jij je beter wapenen tegen manipulatie? Lees meer in het november-decembernummer van Psychologies!
