Kate Raworth: ‘We kunnen niet eeuwig groeien’

‘Het donutdiagram is een visie op de essentie van menselijk welzijn. De voorwaarden daarvoor zijn: affectie, creativiteit, bescherming, voedsel, onderdak, bezittingen, …’

Het donutmodel komt met een nieuw economisch verhaal dat minstens zoveel in beelden als in woorden wordt verteld. Waarom?

KR: ‘Ongeveer de helft van de zenuwbanen in ons brein is gelinkt aan de ogen. Onze ogen zijn altijd op zoek naar betekenis. Het is dus vreemd dat we zo veel boeken schrijven zonder beelden. Toen ik de donut voor het eerst tekende, was ik overweldigd van het aantal reacties die ik op zo’n eenvoudige schets kreeg. Het leerde me hoe krachtig een beeld kan zijn.’

Je zegt dat de donut ons voorziet van een kompas voor de 21^steeeuw. Het is dus eerder een levensstijl dan een zuiver economisch model, klopt dat?

KR: ‘Ja, het donutdiagram is een visie op de essentie van menselijk welzijn. De voorwaarden daarvoor zijn: affectie, creativiteit, bescherming, voedsel, onderdak, bezittingen, … heel veel zaken dus.’

Wat me opvalt, is dat er niet wordt gesproken over psychisch welzijn, nochtanseen thema dat zich noodzakelijkerwijs erg opdringt in de huidige samenleving.

KR: ‘De reden waarom dat niet mee in de donut zit, is omdat ik ben vertrokken van de Duurzaamheidsdoelen (de globale ontwikkelingsagenda voor 2030, vastgelegd door de Verenigde Naties, nvdr), omdat ik niet wilde dat iemand me kon verwijten dat ik er waarden had bijgehaald waar geen internationale overeenstemming over bestaat. De Duurzaamheidsdoelen zijn gegroeid uit de Millenniumdoelstellingen die op hun beurt gebaseerd zijn op de Mensenrechten die eind jaren veertig werden vastgelegd, een tijd dat er nog niet veel bezorgdheid, noch kennis bestond over psychisch welzijn. Het ging er vooral over dat iedereen recht heeft op voldoende voedsel, inkomen, een dak boven het hoofd. Maar, geloof het of niet, ik was net nog wat aan het tekenen … (ze neemt haar rode boekje). Kijk, ik schetste juist een aanvulling bij de donut: de ultieme menselijke aspiraties, het psychologisch floreren. De donut is eigenlijk de basis van waaruit menselijk welzijn ontstaat. Dat gaat niet zonder de basisvoorwaarden, maar ook niet als we de planeet vernietigen zoals we nu bezig zijn. De psychologische dimensie is zeker een derde dimensie van de voorwaarden voor welzijn. Ik zie in die derde dimensie zaken zoals cultuur, veerkracht, verbondenheid tussen mensen maar ook tussen mensen en de planeet.’