Iedereen creatief!
Iedereen kan creatief zijn. Hier geven wij je zeven tips die je creativiteit stimuleren.
- Weg met die angst om af te gaan!
Oké, niet in elke mens schuilt een nieuwe Van Gogh of Niki de Saint Phalle, maar iedereen heeft wel eens de behoefte om iets nieuws te proberen, de platgetreden pad te verlaten en het dagelijkse leven wat anders aan te pakken. Alles om de verveling en de routine te slim af te zijn. Alleen moet je dan wel je remmingen overstijgen. De angst om het niet goed te doen, om af te gaan en anders te zijn dan de anderen in een groep zijn de belangrijkste remmende factoren voor de creativiteit. Om out of the box te denken, moet je perfectionisme, schuldgevoelens of nood aan bevestiging door anderen laten varen. Geef jezelf de toelating om je te vergissen, om mensen te verbluffen, om de enige te zijn die een bepaald standpunt inneemt. Begin met kleine stapjes: doe eens iets op een andere manier dan gewoonlijk en kijk wat dat je al brengt.
- Voeg een persoonlijke toets toe
Creatief zijn betekent niet dat je een wereldschokkend meesterwerk op de wereld moet zetten. Je eigen kleine toets toevoegen aan doordeweekse taken kan net zoals een enkele dichtregel of penseelstreek iets uitdrukken wat niemand anders dan jij al heeft gedaan. Dat kan bijvoorbeeld gaan om een persoonlijke aanpassing van een recept, de manier waarop je kledingstukken combineert of hoe je reageert op de actualiteit. Om dit te kunnen doen, moet je vooraf wel nagedacht hebben over wat je zelf leuk vindt, hoe je over bepaalde dingen denkt, wat je écht voelt. Als je dit zelfonderzoek nog niet gedaan hebt, is het natuurlijk moeilijk om los te komen van automatismen en routineuze gedachten en handelingen. Vele grote denkers waren en zijn trouwens nauwgezette waarnemers van hun eigen verlangens, emoties en noden. Hun biografie lezen alleen al, zet je aan het denken (en wie weet creëren!).
- Schrijf je vrij
De bekende creativiteitscoach Julia Cameron raadt aan om elke ochtend gedurende twintig minuten met pen en papier op losse blaadjes alles te noteren wat er door je hoofd gaat. Zonder na te denken over mooie zinnen of gedachten. Dat is dé manier om twijfels, gepieker en kleine of grote fixaties weg te filteren en je creativiteit de vrije loop te laten gaan. Tijdens of op het eind van deze oefening in automatisch schrijven kunnen ook ideeën en plannen opduiken. Om je elan niet af te remmen, raadt Julia Cameron aan om je schrijfwerk maar een keer per maand na te lezen.
- Improviseer!
Laat een keer per week de planning en de to-dolijstjes achterwege. Op het moment zelf improviseren laat ons toe om te beseffen dat er veel meer mogelijkheden zijn dan alleen de twee of drie opties die jij vooraf hebt uitgekozen, en ons te verbinden met onze emoties en verlangens van het moment zelf. De tijd nemen om naar je emoties te luisteren, dat is jezelf de ruimte geven om uit je comfortzone te stappen. Vertrek eens van ‘Wat als …’ of ‘Waarom niet’.
- Dagdromen mag
Laat je geest af en toe afdwalen. Bedenk bijvoorbeeld een personage en laat hem of haar een heel ander leven leiden dan jij, wie weet brengt dat je op ideeën. Of ga een eindje wandelen zonder specifiek doel. Heel wat filosofen en kunstenaars deden (en doen) dat ook: Kant, Rousseau, Baudelaire … Flaneren met de handen in je zakken, zonder plan en richting, is een prima en simpele manier om je grijze cellen zuurstof te geven, zoals Hercule Poirot het zou zeggen.
- A haiku a day …
Ben je een poëtische ziel? Waag je aan een haiku, je weet wel, zo’n kort Japans gedichtje van drie verzen (met respectievelijk 5, 7 en 5 lettergrepen) dat een moment probeert te vatten. Zoals deze beroemde, van de zeventiende-eeuwse Japanse dichter Matsuo Basho:
de oude vijver
een kikker springt
geluid van water
Op deze manier zet je je brein op een heel ander spoor en laat je het even stilstaan bij het hier en nu. Dit geregeld toepassen versterkt je gevoeligheid en scherpt je vermogen aan om indrukken te vatten en te reproduceren.
- Voed je passie en je nieuwsgierigheid
Creatief word je niet zomaar, daar gaat – soms onbewust – heel wat inspanning aan vooraf. Als je je geest niet voedt, kunnen er ook geen nieuwe ideeën groeien. Creatieve mensen zijn vaak doorzetters, die alles te weten willen komen over het onderwerp of het domein dat hen interesseert. Via die doorgedreven kennis kom je vaak spontaan tot verbanden met andere domeinen. Als een schilder naar een muziekstuk luistert, komt hij misschien daardoor op nieuwe ideeën. Of kijk naar een spelend kind: dat vindt tijdens het spelen allerlei nieuwe manieren om met zijn of haar favoriete legoblokje of knikker iets op te bouwen of te creëren. Kinderen zijn sowieso vaak nieuwsgierig, laat dus gerust af en toe het kind in jezelf los!
Bronnen:
- The Creative Life. Vivian Wagner (in Psychology Today)
- Het werk van psychologen Susan Krauss Whitbourne en Zorana Ivcevic Pringle (Psychology Today)
- Libérez votre créativité. Julia Cameron (uitg. J’ai lu)