Iedereen aan de plastic detox?
De handen in elkaar
Uiteraard vraagt het oplossen van het plasticprobleem niet enkel individuele inspanningen, maar is het ook belangrijk dat verpakkingsbedrijven, afvalmaatschappijen, warenhuizen en winkels mee aan de kar trekken. Om die partijen een stuk onder druk te zetten, zetten de internationale Plastic Attack-acties klanten aan om aan de kassa de plasticverpakking van hun waren te halen en aan het betreffende warenhuis terug te geven. Gelukkig blijken ook warenhuizen zich steeds bewuster te worden van het probleem en ook al is het plasticdilemma in de praktijk ingewikkelder dan een doorsnee klant zich kan inbeelden (wat de voetafdruk verlaagt op het ene domein, verhoogt het soms op het andere), toch signaleren ze één voor één initiatieven om tegemoet te komen aan deze groeiende eis.
‘Consumenten zeggen steeds vaker dat ze duurzaam willen kopen, dat is een trend’, bevestig Philippe Weiler, coördinator duurzaamheidsstrategie bij Lidl België-Luxemburg. ‘Alleen gebeurt de vertaalslag naar werkelijke gedragsverandering toe vandaag nog niet. Als je moet kiezen tussen fairtrade bananen van 1,8 euro per kilo of niet-duurzame bananen van 0,99 euro per kilo, kiezen de meeste mensen nog het laatste. Zeker de mensen die kopen bij een van de vijf grootste retailers, zoals Colruyt, Delhaize of Lidl.’
Weiler is bio-ingenieur met jarenlange ervaring in de ngo-sector, waaronder WWF. Al die tijd zat hij aan de andere kant van de onderhandelingstafel. Nu gaat hij graag de uitdaging aan om, ditmaal vanuit de kant van een bedrijf, na te gaan wat hij daadwerkelijk aan de milieuproblematiek kan doen. ‘Wij willen klanten in onze winkels het leven makkelijker maken, zodat ze snel hun boodschappen kunnen doen zonder keuzestress. Dat doen we door vanaf nu al onze productente verduurzamen: zo moet een klant uiteindelijk niet meer kiezen tussen duurzame en niet-duurzame vis; wij bieden alleen die vis die beantwoordt aan de MSC- en ASC-kwaliteitslabels.’ Op dit moment zijn alle bananen, vis en chocolade bij Lidl al duurzaam – tot de chocoladesnippers in de muesli toe. Tegen eind 2018 moet alle thee duurzaam zijn, en zo gaan ze geleidelijk aan verder met het hele eigen assortiment.
Mooi, maar dat verlost ons nog niet van het plastic. Philippe Weiler maakt ons erop attent dat plastic nuttig is om producten te beschermen en hun houdbaarheid te verlengen, waardoor er minder bederf en verspilling is. Een belangrijk gegeven voor producten die niet in onze achtertuin vervaardigd worden en dus gekoeld en vervoerd moeten worden, wat voor de meeste producten in warenhuizen geldt. ‘Als je zeg maar een halve komkommer weggooit, weegt dat qua voetafdruk op dit moment nog steeds zwaarder door op de planeet dan de productie van het plastic hoesje eromheen. Koop je bewust niet-verpakte verse goederen – wat zeker goed is op zich – zorg er dan zeker voor dat je geen voedsel weggooit. Anders denk je goed te doen voor het milieu, maar doe je het eigenlijk niet’, zegt hij.