En wat is de zin van jouw leven?
Zingeving is meer dan een modewoord. Het gaat erom of je ’s ochtends met goesting kan opstaan om er weer een dag tegenaan te gaan. Want als je bedrijf alleen nog maar aan winstmaximalisatie lijkt te denken, of als je met aanslepende conflicten of ziektepatronen kampt, wil je wel eens gaan twijfelen aan de zin van alles. Hoe ga je daarmee om? En zijn we met z’n allen soms niet net iets te hardnekkig op zoek naar zin?
Tekst Anne Wislez – Foto Shutterstock
Heeft het leven zin? Het is een vraag die filosofen zich al van oudsher stellen. Wat is het doel van het menselijk bestaan? In dat debat kan je Aristoteles tegenover Nietzsche plaatsen en hen eindeloos laten debatteren. Het leven op zich heeft een duidelijke, welomschreven zin, of juist helemaal niet. Zullen we het ooit weten? ‘De vraag naar zin is heel menselijk, honden en mieren stellen zich die vraag niet’, merkt Patrick Loobuyck, professor Levensbeschouwing aan de Universiteit Antwerpen, laconiek op. ‘Door zijn groot brein is de mens in staat om zich een soort van metavragen te stellen: wat lopen we hier eigenlijk te doen? Waar komen we vandaan? Die existentiële vragen zijn van alle tijden, net zoals religies en zingevingssystemen die daar antwoorden op bieden.’ Voor ons, gewone sterveling, gaat het meestal niet om grote filosofische antwoorden, maar wel om de vraag of we ons leven concreet de moeite waard vinden. Wat maakt dat we elke dag willen opstaan? Wat geeft dat we die extra mijl willen varen? Welke aspecten van ons leven verrijken ons en geven ons het gevoel dat wie we zijn en wat we doen waarde heeft? In zingeving zoeken we naar zaken die ons in het dagelijks leven een leidraad, structuur, een doel, goesting, voldoening of ook moed geven om door te gaan. Want het is niet dat tegenslagen de zin van het leven per definitie wegnemen, integendeel. Mensen die een moeilijke tijd (hebben) moeten doorstaan, kunnen soms een heel waardevol leven uitbouwen voor zichzelf. Of zoals de vrouw die haar man heeft moeten afgeven aan kanker getuigt dat de laatste jaren met hem de meest intense, zinvolle jaren van haar leven zijn geweest. Ook moeilijke ervaringen kunnen zinvol blijken te zijn.
