‘Ik haat het om weer te gaan werken’
Tekst Aurore Aimelet – Illustratie Éric Giriat
‘Ik vind het altijd een moeilijk moment’, zegt Inneke (36), consultant. ‘Opnieuw gaan werken, de kinderen weer naar school, de dagen die korter worden, de to-dolijstjes die weer langer worden, de vele verplichtingen, de dagelijkse sleur die opnieuw begint. Alleen de gedachte eraan maakt me al moe, gespannen, prikkelbaar en depri.’ September is inderdaad niet de meest rustgevende maand. Maar volgens therapeuten is dat niet echt de reden waarom we zo tegen dat moment van het jaar opzien. Onderzoek wijst er niet op dat weer gaan werken een gangbare oorzaak zou zijn van depressie. Waar het neerslachtige gevoel dan aan ligt? Misschien meer aan onze gedachten en veronderstellingen dan aan de werkelijkheid …?
Krachtige kuddegeest – ‘Het hoort bij onze cultuur om die periode en het begin van de herfst te associëren met somberheid’, zegt psychoanalist Alain Hérl. Iedereen zeurt, dus we doen gewoon mee. ‘Maar weer aan de slag gaan na een periode van rust is niet per se iets wat ons neerslachtig hoeft te maken, net zoals vakantie je niet per se supergelukkig maakt’, zegt klinisch psycholoog Pascal-Henri Keller. ‘We zijn het gewoon gewend om de vakantie geweldig te (moeten) vinden en werk als een soort van last te zien. Het is bijna een mythe geworden.’ En als je ergens in gelooft, dan ga je er ook naar leven.
Gevoel van vrijheid loslaten – Blijft natuurlijk zo dat je in september weer een nieuw ritme aanneemt en weer mee moet met de drukkere stroom van alledag. ‘Begin september moeten we het gevoel loslaten dat we associëren met de zomer en de vakantie: het gevoel van mogelijkheden, van vrijheid. We zien de zomer als een periode waarin we onszelf toelaten om te genieten’, legt Héril uit. ‘En dat geeft je bij de omslag een beetje een rouwgevoel.’ In de zomer hebben we het idee – of de illusie – dat we mogen en kunnen doen waar we zin in hebben. Maar als de wekker en de schoolbel weer afgaan, dan worden we opnieuw met de realiteit geconfronteerd die ons vertelt dat het niet elke dag feest kan zijn. Zoals een kind last heeft met grenzen, zo vinden ook wij het frustrerend als de dagelijkse realiteit ons weer met beperkingen confronteert. Maar eigenlijk horen vrijheden én beperkingen gewoon bij het leven, zomer of winter.
Anticiperen op problemen – Alleen al bij de gedachte dat we weer een (mantel)pak aan moeten, stijgt ons stressgehalte al. ‘We voelen ons opgesloten, beperkt door de rol die van ons verwacht wordt. Of we denken dat het ons niet gaat lukken, dat het allemaal te veel of te ingewikkeld zal zijn’, zegt psychologe Isabelle Metenier dan weer. ‘We zijn daardoor geneigd om ons op voorhand al problemen in te beelden, zodat we voorbereid zijn mochten we ze werkelijk tegenkomen.’ Vaak een self fulfilling prophecy, want hoe meer stress je meeneemt naar je werk, hoe minder energie je hebt en hoe somberder je gedachten zijn. Zo dreigen we onszelf in die dagen te saboteren, in plaats van te focussen op de mogelijkheden en de positieve aspecten aan werk, school en regelmaat.
