Generatie keuzestress: hoe overleven zonder faalangst?
Wanneer is het goed om een maximizer te zijn?
RS: ‘Als je gepassioneerd bent door iets, dan word je een ‘maximizer’ omdat je het goed wil doen. Maar als je talent ergens niet ligt, is het beter om dat te accepteren en op dat vlak een ‘satificer ‘te zijn. Leg jezelf geen druk op om je slechte eigenschappen zo goed mogelijk te ontwikkelen. Daar wordt niemand enthousiast van. Focus je op je goede kanten.’
Hoe heb jij gezorgd voor minder keuzestress in je leven?
RS: ‘Het besef dat je niet verkeerd kan kiezen, heeft mij enorm geholpen. Het taboe op falen werkt stagnerend. Als ik een slechte keuze heb gemaakt, denk ik nu: “Oké, dit is rot maar het geeft niets. We gaan op zoek naar iets anders.” Ik heb falen kunnen integreren in mijn leven, ik durf fouten te maken en ik deel ze ook met anderen. Als je nooit hoort dat iemand fouten maakt en je ziet al die perfecte levens op Facebook, dan word je alleen maar banger. Verder besef ik dat het normaal is dat een goede partner- en baankeuze tijd kosten. Zakenlui aan de top zijn ooit ook van nul gestart. Ergens goed in worden duurt lang. En verder, als je weet wat je blij maakt, dan wordt kiezen veel eenvoudiger.’
En hoe bepaal je of je nee zegt tegen iets?
RS: ‘Als iemand me iets vraagt, zeg ik niet meer meteen ja, maar ‘ik moet hier over denken’. Dat maakt een wereld van verschil. Als ik dan thuiskom en besef dat ik geen tijd heb voor dat project of die afspraak, dan zeg ik het meteen. Iedereen reageert hier goed op. Niemand heeft ooit gezegd: “O vreselijk, we hebben jou nodig want er is niemand anders die dit kan doen.” Dit is voor mij de truc van de eeuw.’
Je schreef een boek op je 24ste. Heb je de lat nu niet superhoog gelegd?
RS: ‘Paradoxaal he! Het is een heerlijk privilege dat ik die kans heb gekregen, maar het boek kon alleen maar kloppen als het vol stond met faalverhalen van mezelf. Ik zat in een burn-out terwijl ik het boek aan het schrijven was en worstelde ermee dat iedereen achteraf zou denken: “Rosa is geweldig goed bezig.” Door die faalverhalen erin te steken, wilde ik duidelijk maken dat ik fouten maak en dat dit oké is. Hoe fantastisch het boek er ook uitziet, toch hoop ik dat mensen die het lezen zullen denken: “Wat een opluchting, zij heeft het ook niet altijd voor mekaar.” Sinds het boek is verschenen, delen vrienden heel vaak faalverhalen. Iedereen worstelt met het leven. Bij niemand is het helemaal goed gegaan terwijl het wel zo lijkt op sociale media. Ik voelde me zo eenzaam toen ik thuiszat. Ik dacht dat ik de enige was die zich zo voelde. Had ik dat toen maar geweten.’
Meer lezen?
Generatie EI. Over falen, hoge verwachtingen en keuzestress: het (hand)boek voor de twintigers en dertigers van nu, Rosa Surachno (AW Bruna, 2017)
Leestips van Rosa
De kracht van kwetsbaarheid, Brene Brown (Lev, 2013) (zie ook blz.xx)
De paradox van keuzes, Barry Schwartz (Het spectrum, 2004)
Ontketen je brein, Theo Compernolle (Lannoo, 2014)