Vraag aan de therapeut: ‘Zijn jongeren vandaag preutser?’
Met seksuoloog Alexander Witpas
‘Vlaamse jongeren zijn inderdaad bijzonder conservatief als het over relaties en seks gaat. De afgelopen jaren werden we met de regelmaat van de klok bestookt met onheilsberichten over de “hyperseksualisering” van de maatschappij, maar onderzoek laat zien dat dat kant noch wal raakt.’
‘Kijken we naar de cijfers dan zie je dat de houding van jongeren eigenlijk bijna niet conservatiever kan zijn. Zo goed als allemaal vinden ze dat seks thuishoort in een klassieke, monogame relatie. 91 % wil trouwen en 97% wil kinderen. En dat willen ze liever vroeger dan later. Hun ideaal: de eerste keer seks op 17 jaar. Als je vraagt naar wat ze belangrijk vinden in een huwelijk dan is de top drie trouw, respect en begrip voor elkaar.’
‘Ook in hun gedrag is de losbandigheid ver te zoeken. In het laatste jaar van het secundair is de helft van alle jongeren nog maagd. Bij de andere helft, die wel hun eerste keer achter de rug heeft, gebeurde dat rond hun zestiende. In 90 % van de gevallen was dat met hun lief, en de belangrijkste motivatie was verliefdheid. Jongeren hebben ook niet van de ene dag op de andere seks: ze nemen hun tijd, en doen het stap voor stap.’
‘Tussen de eerste tongzoen en de eerste keer seks ligt meestal een traject van twee à drie jaar. Ook opmerkelijk: heel wat jongeren wachten beduidend langer dan het gemiddelde. Op 21 jaar heeft een op de zes nog geen ervaring met (penetratie)seks. Natuurlijk gaat het hier om zelfrapportage, dus sociale wenselijkheid kan meespelen bij de antwoorden.’
‘Maar ook andere gegevens ondersteunen dat plaatje. Zo is bijvoorbeeld het aantal tienerzwangerschappen de afgelopen jaren gedaald naar een historisch laagtepunt. Dat jongeren strengere morele normen en hogere verwachtingen hebben dan volwassenen is een bekend fenomeen. Op zich is dat niet vreemd. Het is nu eenmaal gemakkelijker om principieel te zijn als je nog maar weinig levenservaring hebt.’
‘Mensen die al twintig jaar bezig zijn met seks en relaties hebben die ervaring wel. Ze hebben aan den lijve ondervonden dat het leven ingewikkeld in elkaar zit, dat verliefdheid overgaat en dat zelfs de beste intenties vaak niet genoeg zijn. Dat maakt hen over het algemeen wijzer, realistischer en flexibeler. Het ziet er overigens niet naar uit dat jongeren de komende jaren minder conservatief zullen worden, zeker niet in de grote steden.’
‘De reden daarvoor is dat de groep die zichzelf religieus noemt, groter wordt. En religieuze mensen hebben meer conservatieve opvattingen rond seks en relaties. Bij ons gaat het dan vooral om jongeren met een moslimachtergrond. Maar hetzelfde fenomeen doet zich voor in de Nederlandse bible belt, bij protestante christenen.’
Meer lezen De jeugd is tegenwoordig, Pedro De Bruyckere & Bert Smits (Lannoo, 2011) factsheets Sensoa (www.sensoa.be > feiten & cijfers > jongeren en seksualiteit)
