Dr. Jutta Borms: ‘De westerse geneeskunde mist een aantal essentiële schakels’

‘Sommige medicatie is prima in crisissituaties, maar niet als langetermijntherapie. Op een gegeven moment moet je kijken: wat is hier écht aan de hand?’

‘De meeste chronische klachten zijn te verhelpen’, zeg je inderdaad in je boek. Een straffe uitspraak. Hoe zie je dat?

JB: ‘Artsen grijpen nog altijd te snel naar medicatie bij patiënten met chronische klachten. Op die manier dreig je in een vicieuze cirkel terecht te komen: je hebt steeds meer medicijnen nodig om je klachten te onderdrukken. Zo kan een rennietabletje in eerste instantie nog helpen tegen maagklachten, maar als je de werkelijke oorzaak van je maagpijn niet aanpakt, steven je misschien af op een maagzweer en krijg je jaren aan een stuk maagzuurremmers voorgeschreven. Die zijn prima als crisismedicatie, maar niet als langetermijntherapie.

Op een gegeven moment moet je kijken: wat is hier écht aan de hand? En: hoe zit het met mijn levensstijl en mijn voedingsgewoonten? Ook antibiotica worden nog vaak voorgeschreven “om erger te voorkomen en snel effect te hebben”. Patiënten dringen soms zelf bij hun dokter aan op een antibioticavoorschrift omdat ze bang zijn dat hun verkoudheid of keelpijn zal blijven aanslepen en tot een bronchitis leiden. Maar onverantwoord antibioticagebruik kan klachten juist erger maken en doen evolueren van acuut naar chronisch. Wie te vaak antibiotica slikt, krijgt immers te maken met een gedaalde immuniteit.’

Krijg je veel patiënten met chronische klachten over de vloer?

JB: ‘Heel wat patiënten kloppen hier pas na een lange zoektocht aan. Tijdens een eerste consultatie krijg ik geregeld te horen: “Ik heb alles al gedaan en geprobeerd, maar niets helpt, jij bent mijn allerlaatste hoop”. Dat hoor ik niet graag, want het legt veel druk op mijn schouders. In het begin leed ik aan het Robin Hood-syndroom: ik vond dat ik alle mensen moest helpen en oplossingen moest bieden voor al hun klachten. Tot ik een punt bereikte dat ik zo leeg was dat ik niets meer te geven had. Nu besef ik dat patiënten zelf de verantwoordelijkheid moeten opnemen voor hun eigen gezondheid. Ik wil met veel plezier adviseren en informatie geven. Ik wil hun gids zijn en de tools aanreiken, maar daar moeten ze zelf mee aan de slag. Ik pleit voor zelfzorg. Er is niemand die zo goed voor je kan zorgen als jijzelf. Ook als je klachten hebt: jij bent de enige die het genezingsproces beheerst, niet je dokter of therapeut. Maar nog beter is preventie: ervoor zorgen dat je gezond bent en blijft.’

Hoe doe je dat: goed voor jezelf zorgen?

JB: ‘In de eerste plaats door voldoende te bewegen. Wandelen, fietsen, lopen, zwemmen … het maakt niet uit wat je doet, als je maar beweegt. Bewegen is het beste antistressmiddel en antidepressivum. Zelf ben ik een jaar of vier geleden gestart met yoga. Ik was in die tijd op een haar na verwijderd van een burn-out. Mijn lijf wilde niet meer verder, ik kon mijn onderrug amper buigen, elke spier deed pijn. Door aan yoga te doen besefte ik pas goed hoe ik mijn lichaam jarenlang had verwaarloosd. Sindsdien ben ik gebeten door de yoga-microbe. Bewegen is overigens ook een prima methode om geblokkeerde emoties los te maken. Heel belangrijk: onverwerkte emoties maken je kwetsbaarder en vatbaarder voor ziektes. Soms wéét je dat je niet meer gelukkig bent in bijvoorbeeld je relatie, je huis of je job, maar blijf je toch zitten waar je zit, meestal uit angst voor het onbekende. Emoties in de ogen durven kijken, benoemen en loslaten is goed voor je mentale én fysieke gezondheid.’