Dirk De Wachter: ‘De kunst is om ook een beetje ongelukkig te kunnen zijn’

‘Juist als we onze ongelukkigheid kunnen delen met onze medemensen, ontstaat er verbinding’

We mogen mild zijn voor onszelf.

DDW: ‘Het is inderdaad een soort van mildheid. En kiezen voor verbinding. Niet weglopen van lastigheid. Dat is zeker iets waar ik voor pleit. De verkruimeling van het sociale weefsel, de verikking, het inbunkeren van de zelvigheid, dat is iets waar ik steeds op terugkom. ‘

Omdat die tegenwind zo sterk is, de druk om jezelf te profileren en succesvol te zijn.

DDW: ‘Zeer sterk, dat herken ik evengoed. Ik zit in de academische wereld, daar wordt falen onmiddellijk afgestraft. Ik kan daar alleen maar over spreken en ik merk – en dat is niet onaangenaam – dat mensen dat heel erg opmerken en dat beamen: dat is juist, dat is waar.’

Geeft u ook tips voor de mensen die luisteren naar de ongelukkigheid van anderen?

DDW: ‘Ja, zeker, aan beide kanten. Ik pleit ervoor dat mensen met lastigheid daar iets over zeggen, en ook dat anderen daarvoor openstaan en ernaar luisteren. Dat is heel herkenbaar, want ook zij hebben af en toe lastigheid. Het is ongelooflijk hoeveel dat voorkomt! Depressie en burn-out zijn overal. Er iets over durven zeggen is al het begin van de verbinding en van de verbetering. Het gaat over erkenning en gezien worden, en de schaamte een stuk loslaten.’

Is je nieuwe boek ook praktisch bedoeld of vooral filosofisch?

DWW: ‘Ik ben niet zo praktisch in mijn pleidooi, zo zit ik niet in elkaar. Ik wil dat mensen nadenken en zelf hun eigen methodes vinden. Ik ben een filosofisch geïnspireerde psychotherapeut. In mijn werk werp ik dingen op die mensen doen nadenken, waardoor ze gestimuleerd worden om hun eigen oplossingen te vinden. Die ik zo min mogelijk zelf probeer aan te brengen. Ik citeer nogal wat filosofen en schrijvers, die veel beter kunnen schrijven dan ik.’

Vindt u veel bijval rondom u? Ziet u meer collega’s die over de ongelukkigheid spreken, kunstenaars …

DWW: ‘Kunstenaars zullen allemaal de toegang tot de duisternis gebruiken in hun werk. Ik zeg niet dat ze allemaal getraumatiseerd moeten zijn. Er zijn best goeie kunstenaars die een goed leven hebben gehad, maar die toch op een of andere manier gevoelige punten, kwetsbaarheden, verdriet kunnen aanraken in hun werk. Vandaar dat de cover van mijn boek een werk is van Louise Bourgeois, een van de meest formidabele vrouwelijke kunstenaars van de 20^steeeuw. Ze gebruikt haar eigen traumatische jeugd als inspiratie voor haar werk. Prachtig.’

De kunst van het ongelukkig zijn, door Dirk De Wachter (Lannoo Campus) komt uit in oktober.