Dilemma: medicatie of therapie?

Wat helpt bij psychisch lijden? Is medicatie soms echt noodzakelijk, of kan je via therapie een duurzamer resultaat behalen? Wanneer kies je voor het ene, wanneer voor het andere? En hoe ziet het eruit als je beide combineert? Veel vragen, maar zijn er ook antwoorden?

Tekst Hade Wouters – Foto Shutterstock

Elke ochtend neem ik een pilletje, hoewel ik iemand ben die liever geen ‘troep’ in het lijf heeft. Geen hormonale anticonceptie, enkel biologische groenten en fruit. Maar dus wel medicatie om mijn hoofd op de rails te houden en de permanente strijd met mezelf te staken. Dat eerste pilletje betekende enkel maar opluchting. Eindelijk kon ik weer helder denken, was de afwas doen geen onmogelijke opdracht meer en kwam ik weer wat tot persoonlijke ontwikkeling. Maar toen ik het tegen vrienden vertelde, merkte ik dat iedereen er een mening over had. Mijn omgeving zei me dat mijn karakter zou veranderen. Dat ik niet meer mijn echte ik zou zijn. Dat ik vals speelde. Dat ik niet de moed had om de echte problemen op te lossen. Dat ik zware gezondheidsrisico’s nam omdat er natuurlijk altijd bijwerkingen zijn. Dat ik de pillen gebruikte om mijn leven niet te moeten aanpassen. Dat ik verslaafd zou worden, afhankelijk. Dat ik beter een mindfulnesscursus zou doen of gaan mediteren. Dat ik beter wat flinker of wat moediger zou zijn. Ik ging op onderzoek uit: medicatie of therapie? Ik sprak met patiënten en therapeuten. En ik kan alvast verklappen: met betrekking tot dit vraagstuk bestaat er geen zwart en ook geen wit. Welkom in de grijze zone.

Wat is psychisch lijden?

Mijn zoektocht begint bij de vraag naar visie op psychisch lijden. Is het een ziekte, zoals suikerziekte, waar je een aanleg voor kan hebben en wat je op een bepaald moment ontwikkelt? Is het een zwakte? Is het een tijdelijk gevolg van stress of ongelukkige omstandigheden? ‘Een ziekte is in feite een expressie van een vaak onbewust auto-verraad’,’ vertellen Barbara Vogeleer en Bruno Druppel me. Vogeleer is psychotherapeute, Druppel is osteopaat. Zij werken samen en apart met cliënten met verschillende ziektebeelden, vanuit een holistische visie. Vogeleer is ook ervaringsdeskundige. Ze heeft zelf een burn-out gehad, fibromyalgie en chronischevermoeidheidssyndroom. Ze heeft een lange weg afgelegd waar op een gegeven moment ook medicatie bij hoorde, die intussen is afgebouwd. ‘Soms wil je in het leven zo graag zijn zoals de anderen en erbij horen, dat je dingen doet die tegen jezelf ingaan,’ zegt ze. ‘Dat creëert een onevenwicht tussen het mentale, het emotionele en het fysieke stuk van jezelf. Vanuit je hoofd ga je bijvoorbeeld eisen stellen aan je lichaam. Als er een conflict is tussen het mentale en het fysieke toont dat zich in emoties. En als je emoties zoals verdriet of kwaadheid onderdrukt, kan je weer pijnklachten of vermoeidheid ontwikkelen. Die klachten zijn dan de uiting van een soort van verraad aan jezelf, van het feit dat je denken, je emoties en je lichaam niet op één lijn zitten.’