De nieuwe helden
I always wondered why somebody doesn’t do something about that. Then I realized I was somebody. Een uitspraak van de Amerikaanse actrice Lily Tomlin, waarschijnlijk jaren geleden uitgesproken, maar nu meer dan ooit aan de orde. Er zijn zoveel dingen die anders kunnen. De dichtslibbende files. De verveling in bejaardentehuizen. De enorme afvalberg vol bruikbare spullen. Of dat nieuwe bord dat al weken het zicht belemmert op de hoek van je straat waardoor er ongelukken dreigen te gebeuren. Waarom doet niemand hier toch iets aan? Een terechte vraag. Een veilige vraag ook. Omdat ‘(n)iemand’ lekker onpersoonlijk klinkt en je hierbij het geruststellende gevoel krijgt dat er zeker ‘een mens’ moet bestaan die veel slimmer, mondiger, moediger en beter geplaatst is dan jezelf om dit te bewerkstelligen, en die door niets te doen zijn of haar taak schandalig verwaarloost. Wat misschien ook letterlijk zo is. En toch… Ik amuseer me de laatste tijd op de sociale media als ik friends and alikes verontwaardigd zie reageren op wanpraktijken. ‘Dit kan toch niet meer’, tikte een goede vriendin een tijdje geleden naar aanleiding van financiële schandalen op tropische eilanden. ‘Wanneer verandert hier eindelijk eens iets aan?’ ‘De dag dat de door jouw opgerichte League of Extremely Angry Women het land volledig plat zal leggen’, post ik fijntjes onder haar bericht, vergezeld van een uitdagende smiley. ‘You’re kidding, right…?’ antwoordt ze aarzelend en ik grinnik achter mijn computer, want ik ken haar. Tenminste één ingehouden ademteug lang sloeg de schrik haar om het hart. Een fractie van een tel nam ze mijn antwoord ernstig. Omdat ze wéét dat ze verontwaardiging en vastberadenheid in zich draagt voor duizend man. Omdat ze wéét dat ze de capaciteit heeft om dingen in beweging te zetten. Omdat ze wéét dat ze veel meer gedaan zou kunnen krijgen dan ze denkt. Als ze zou willen. Als ze zou durven inzien dat-zij-iemand-is. Ik doe dit natuurlijk om haar te plagen, maar toch. Op zo’n moment is mijn avond weer even goed. Omdat ik besef dat we in feite echt niet zoveel nodig hebben om verandering te creëren. Niet veel meer dan onze eigen daadkracht. Soms is maar één mens nodig om een vastgeroeste zaak toch te doen kantelen. Soms is de symbolische daad van één dapper iemand voldoende om grote solidariteitsbewegingen teweeg te brengen. Soms is één subliem idee genoeg om een heleboel mensen weer hoopvol te maken. Het is niet evident om tot actie over te gaan, of een kleine revolte te plegen. “Dat mag je waarlijk een heldendaad noemen”, zegt sociaal psycholoog Alain Van Hiel zelfs in onze rubriek Het broeit. Daarom willen we die kleine en grote helden vanaf nu elke maand in de kijker zetten in Psychologies. En we beginnen op blz 40. Omdat we meer dan ooit beseffen dat we niet eeuwig kunnen wachten op Godot. You are the one you’ve been waiting for, wie zei het ook alweer?
Anne Wislez, hoofdredactrice Psychologies magazine
Lees ook Annes andere edito’s
Overdracht van de fakkel
Tegenstrijdigheden