De hoop van Jane
Door Tanja Dierckx, hoofdredacteur PSYCHOLOGIES
Onlangs had ik Jane Goodall aan de lijn. Ja, zo gaat dat met hoofdredacteurs: af en toe krijg je de kans om een babbel te doen met een heel bijzondere persoon. Al is dat tegenwoordig via Zoom. Voor Jane is dat niet anders. Sinds ze in de jaren ’80 de omslag van wetenschapper naar milieuactivist heeft gemaakt, reisde ze zo’n driehonderd dagen per jaar om haar boodschap te verkondigen. Nu, op haar 87ste, zoomt ze haar dagen vol.
Wat een vrouw, wat een missie! In 1960 arriveerde Jane in Tanzania om chimpansees te observeren. Daar zat ze jarenlang in het gras door een verrekijker te turen en geleidelijk aan lieten de dieren haar dichterbij komen. Op een dag zag ze dat David Greybeard een grasspriet in een termietennest stak en hem er weer uithaalde, zodat hij de beestjes kon opeten. Grote ontdekking, want op dat moment dachten wetenschappers nog dat alleen mensen in staat waren om gereedschap te maken en te gebruiken. Jane ontdekte meer: dat chimps nauwe familiebanden onderhouden, jagen, vlees eten en zelfs oorlog voeren. Sommige van haar vrienden werden wereldberoemd. Denk aan de matriarch Old Flo, die Jane een inkijk bood in het gezinsleven van de wilde chimpansee. Toen Flo in 1972 stierf, drukte The Sunday Times een overlijdensbericht af.
In 2013 kwam daar een aandoenlijke ster bij: Wounda, die meer dood dan levend was achterlaten door jagers en mocht herstellen in het Congolese Jane Goodall Instituut. Als ze genezen is, wordt ze naar het reservaat van Tchindzoulou Island gebracht. Bij het openen van de kooi stormt ze het woud in, en dan gebeurt er iets merkwaardigs. Wounda keert terug om afscheid te nemen van haar verzorgers en om daarna Jane lang en innig te omhelzen. Omdat ze Jane slechts een paar uur kende, lijkt het wel of er een hogere macht aan het werk is, alsof een stemmetje de chimp influisterde: deze vrouw houdt jullie in leven! Jane was er stil van. Het was een van de meest wonderbaarlijke dingen die haar ooit zijn overkomen, zegt ze: ‘The warmth of her embrace is something I shall never forget.’ Het filmpje werd op YouTube meer dan twintig miljoen keer bekeken, waarvan minstens twintig keer door mijzelf, vrees ik. En geen enkele keer heb ik het droog gehouden.
Drie jaar later baarde Wounda een jong, Hope. En laat “hoop” nu het kernwoord zijn voor Janes nieuwe boek, Het boek van hoop, waarin ze inzet op het redden van onze planeet. We kennen de antwoorden, we weten wat ons te doen staat, dus moeten we in actie schieten.
Of zoals Jane zegt: ‘Together we can, together we will.’
Lees het volledige interview in PSYCHOLOGIES, nu in de winkel.