Darmen, onze tweede hersenen?

Steeds meer wetenschappelijk onderzoek bevestigt het verband tussen onze darmen en aandoeningen als depressie, allergie, reuma, Alzheimer en Parkinson. Het lijkt er dus op dat onze darmen bijzonder veel invloed op ons hebben. Zelfs in die mate dat we van een ‘tweede brein’ of een ‘buikbrein’ kunnen spreken.

Tekst Sarina Wijnen – Foto Shutterstock

FACT – Als je een laboratoriummuis met een angstig karakter een fecaliëntransplantaat geeft van een meer dappere labomuis, gaat zo’n bange muis zich ondernemender gedragen.

We houden ons liefst niet te veel bezig met onze darmen. Want uitwerpselen en ingewanden: vies. Maar we zouden dat beter wél doen. Steeds meer wetenschappers constateren namelijk een sterke link tussen onze darmen en onze fysieke en psychische gezondheid. Zo werden bij een recente Canadese studie fecaliën uit de darmen van de ene muis ingebracht in de darmen van de andere. En wat bleek? Als je een laboratoriummuis met een angstig karakter een fecaliëntransplantaat geeft van een meer dappere labomuis, gaat zo’n bange muis zich ondernemender gedragen. Die durft dan opeens wel van torentjes te springen of door water te lopen. Ook het Academisch Ziekenhuis van Gent kwam een tijd geleden met gelijkaardige interessante bevindingen. Artsen probeerden er patiënten met een langdurige bacteriële darminfectie te helpen door middel van een experimentele stoelgangtransplantatie. En opeens werden mensen die daarvoor nooit depressief geweest waren dat wel. Die patiënten hadden dat overgekregen via de stoelgang van diegenen van wie ze een transplantaat ontvangen hadden. Uit een experiment van de Nederlandse universiteit van Leiden kwam dan weer dat proefpersonen die probiotica namen – middelen met een gezonde darmbacteriemix – beduidend minder piekerden en minder agressief reageerden bij tegenslag dan de controlegroep die geen probiotica had geslikt.

Oorzaak of gevolg?

Door deze en andere opmerkelijke onderzoeksresultaten besloot het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) recent om een grootschalige studie te starten naar de invloed van darmflora, oftewel de bacteriën in de darmen. Op dit moment loopt er onder leiding van KUL-professor en microbioloog Jeroen Raes het Vlaams Darmflora Project, waarbij er onder andere naar de link gezocht wordt tussen darmflora en depressie. ‘Door eerdere onderzoeken weten we al dat er een verband is tussen de darmflora en hersenontwikkeling, gedrag en neurale aandoeningen. We hebben al meermaals gezien dat mensen met depressies, autisme, Alzheimer en Parkinson een andere samenstelling van darmflora hebben’, zegt hij. ‘De vraag is alleen: hoe zit dat verband precies in elkaar? Wat is oorzaak en gevolg? Ook dat willen we in ons project onderzoeken.’