Burn-out, de verzwegen emoties

Er is nog zoveel niét gezegd over burn-out. Daarom besloten Sophie (37) en Zsofia (34) samen een documentaire te maken. Over burn-out en alles wat nog altijd liever binnenskamers wordt gehouden. Hoeveel druk de vraag wanneer kom je terug op je legt, bijvoorbeeld. En hoe een burn-out je het gevoel kan geven dat je in je volledige leven gefaald hebt. Samen interviewden ze al achttien mensen, maar hun project is nog niet af. Daarom doen ze een oproep in Psychologies.

Tekst Inke Hutse / Foto Shutterstock

 

‘Ik was mezelf aan het veroordelen. “Ik heb verdorie alles, waarom klopt het dan niet voor mij?” Burn-out gaat over de verwijdering van jezelf’ Sophie 

Zes jaar geleden stapte Sophie in haar auto. 21 januari 2011, om precies te zijn. De werktuiglijkheid waarmee ze haar verhaal met die exacte datum begint, verraadt de impact die hij heeft gehad. Het is een ijkpunt. Die dag viel ze in slaap achter het stuur. ‘Ik ben nog altijd dankbaar dat ik geen andere slachtoffers heb meegesleurd in mijn koppigheid.’

In je koppigheid?
Sophie Vermeer: ‘Ja, mijn lichaam was al langer signalen aan het geven. Ik sleepte me al jaren van bronchitis naar oorontsteking en terug. De dokter had een paar keer gesuggereerd dat ik beter een week thuis zou blijven. Ik was helemaal over mijn grenzen aan het gaan, maar ik wist niet goed hoe te stoppen. Na het ongeval dwong de huisarts me om een maand thuis te blijven. Dat vond ik overdreven. Ik wilde maar een week. Ze antwoordde dat ik een andere dokter kon zoeken als ik de maand niet nam.’

Dus nam je die maand.
Sophie: ‘Ja, en dat was maar het begin. Na drie maanden ging ik – tegen doktersadvies in – opnieuw werken. Twee weken. Toen ging het licht helemaal uit. Het volledige daaropvolgende jaar leefde ik van mijn bed naar de sofa.’

Zsofia Huray: ‘Ik vind het nog altijd moeilijk om me Sophie op die manier voor te stellen. Ik heb haar vorig jaar ontmoet. Het klikte onmiddellijk. Toen ze me vertelde hoe lang ze al thuis zat, kon ik het bijna niet geloven. Zij? Ze was zo vitaal, zo vrolijk … Het heeft me aan het denken gezet over mijn eigen grenzen.’

Heeft haar verhaal je behoed om zelf een burn-out te krijgen?
Zsofia: ‘Jazeker. Haar verhaal was een wake-up call voor mij. Ik herken veel van mezelf in Sophie. We zijn allebei sneltreinen. Er is verdomd veel kracht nodig om zo’n trein te stoppen. (lacht) Door het verhaal van Sophie weet ik dat ik ook constant flirt met balans. Het is een eeuwige zoektocht. Ik raakte gefascineerd door de thematiek en wist eindelijk waarover ik een documentaire wilde maken. Het idee van een docu speelde al lang door mijn hoofd maar ik had het onderwerp nog niet gevonden. Of de juiste persoon om mee samen te werken. Toen ik Sophie ontmoette, vielen alle puzzelstukjes in elkaar.’

Laten we het eens over die documentaire hebben: Wanneer kom je terug? Hoe moeten we de titel interpreteren?
Sophie: ‘Die heeft een dubbele betekenis. De vraag wanneer je terugkomt is altijd de eerste die je krijgt. Bij mij werd die om de drie weken gesteld. Dat was vreselijk. Je stelt jezelf die vraag continu en hebt er geen antwoord op. Ze verhoogt de druk alleen maar. Natuurlijk snap ik ook wel dat je baas een planning te maken heeft, maar tegelijk is het erg symbolisch voor de eenzijdige economische interpretatie die er aan burn-out wordt gegeven.’