Met de onheilspellende scheidingscijfers in het achter-hoofd lijkt het wijs om je niet halsoverkop in een huwelijk te storten – en al zeker niet blind. En toch: trouwen met een wildvreemde kán werken. De coaches van VTM-programma Blind getrouwd geven tekst en uitleg.
Tekst Hade Wouters – Foto VTM
In een podcast van het VPRO-programma Plots houdt Donya, een mondige Nederlandse, een audiodagboek bij over haar huwelijk met haar neef in Afghanistan. Niet alleen heeft ze hem nog nooit ontmoet voor ze naar Afghanistan vliegt om met hem te trouwen, ook laat ze meteen heel haar leven in Nederland achter om bij haar (onbekende) schoonfamilie in Afghanistan te gaan wonen. Voor het huwelijk doet ze haar best om verliefd te klinken wanneer ze praat over een man die ze nog nooit ontmoet heeft. Alsof ze niet alleen de luisteraar, maar ook zichzelf wil overtuigen. De eerste ontmoeting, een dag voor hun huwelijk, is een teleurstelling. Hij is verlegen en ze krijgt geen echt contact met hem. Toch zet ze door. Ze trouwt, settelt zich bij haar schoonfamilie en leert haar man kennen. Na hun huwelijk. Een scenario dat wij ons nauwelijks kunnen voorstellen. Tot VTM het programma Blind getrouwd lanceerde, waarin een aantal Vlaamse mannen en vrouwen deelnemen aan een experiment om met iemand te huwen die ze nog nooit eerder gezien hebben. Een experiment weliswaar, maar de emoties, de huwelijksbelofte, het feest, de huwelijksreis en het vijf weken lang samenwonen zijn echt. Wat maakt dat mensen overwegen om blind te trouwen? Biedt een gearrangeerd model meer kans op slagen dan een relatie vanuit het romantische ideaal? Op een bewolkte vrijdagochtend in Antwerpen brengen we twee experts van Blind getrouwd rond de tafel om antwoorden te krijgen op die vragen. Alexander Witpas is criminoloog en seksuoloog, Margo Van Landeghem is psychologe, gespecialiseerd in relatie- en gezinstherapie.
Er waren meer dan duizend kandidaten om aan dit programma mee te doen. Hoe komt het dat al die mensen serieus overwegen om blind met iemand te trouwen?
Alexander Witpas: ‘Veel mensen merken dat het hen niet lukt om een leven met iemand op te bouwen volgens het klassieke schema: verliefd worden en op basis daarvan in een relatie stappen. Op een gegeven moment heb je een bepaalde leeftijd bereikt en heb je alles op orde, alleen is die partner er niet. De meeste mensen die een blind huwelijk overwegen hebben al verschillende keren tevergeefs geprobeerd om zich te engageren in een relatie, waar ze natuurlijk elke keer iets van leren. Alleen: hoeveel leerervaringen heb je nodig? Op een bepaald moment wil je een relatie die slaagt op lange termijn. Sommige van de kandidaten hadden al allerlei kanalen aangeboord zoals onlinedating of een relatiebureau, andere schreven zich meer in vanuit het idee “wat ik wil of degene die mijn type is, is niet altijd wat ik nodig heb. Het is een luxe dat experts met ervaring voor mij een potentiële match zoeken, die kans krijg ik maar één keer.”’
Je hebt het over leeftijd. Speelt de biologische klok een grote rol?
Margo Van Landeghem: ‘We zien inderdaad dat mensen van vooraan in de twintig minder overwegen om blind te trouwen. Maar op een gegeven moment wint de ratio het van de romantiek. Ik denk dat vooral voor vrouwen de biologische klok op een gegeven moment wel tikt. De druk stijgt om iemand te leren kennen. En toch is een kinderwens niet per se de hoofdreden om het te doen, mensen willen gewoon graag een goede partner vinden.’
AW: ‘Het grote nadeel van de romantische fase (elkaar aftasten, verliefd worden, in een relatie stappen, nvdr) is dat je er veel tijd mee verliest. Je moet wachten tot de verliefdheid voorbij is om een volgende stap te kunnen zetten naar echt engagement. Voor mannen speelt die biologische klok trouwens ook een rol. De vruchtbare periode van een man duurt inderdaad langer, maar mannen zitten er echt niet op te wachten om op hun vijftigste nog een kind te krijgen. Het hele idee van een romantisch huwelijk is ook best verstikkend. Waar vind je een partner? Naarmate je ouder wordt almaar minder via werk en studie, wel meer via vrienden en het internet. Er is een zeker stigma als het niet lukt om een partner te vinden, terwijl dat vaak helemaal niks zegt over jou als persoon. Er is niet sowieso iets “mis” met iemand die geen partner vindt, of toch niet meer dan met mensen die er wel één vinden. We mogen best wat meer respect en mildheid hebben voor mensen die geen partner kunnen vinden. Tegelijk is het hebben van een partner een belangrijke bron van zingeving in het leven en is het dus normaal dat mensen daarnaar verlangen.’
MVL: ‘In de maatschappij is een langdurige monogame relatie een soort ideaal, terwijl dat moreel niet beter of slechter is dan andere relatievormen of geen relatie. Het is uiteraard wel gemakkelijker leven binnen dat ideaal omdat het ook een bepaalde zekerheid en stabiliteit biedt en omdat onze maatschappij daarop ingericht is. Uit onderzoek blijkt ook dat mensen die in een relatie zitten gelukkiger zijn dan mensen die geen relatie hebben.’
AW: ‘Dat laatste komt misschien ook omdat gelukkige mensen meer kans hebben om in een relatie terecht te komen. Wat is oorzaak, wat is gevolg? Misschien is het ook wat overroepen om altijd gelukkig te willen zijn. We moéten happy families of happy singles zijn.’
Gaat het voor de mensen die overwegen om blind te trouwen om ‘verantwoordelijkheid’ afgeven? Wat is het psychologische motief daarachter?
(…)
Lees het volledige interview in het meinummer van Psychologies.
