Balans in je zenuwstelsel met hartcoherentie

Ken je dat gevoel dat je krijgt wanneer je een slapende baby in je armen houdt en daar zelf helemaal rustig van wordt? Of de rust en ontspanning die over je komt als een kat op je schoot ligt te spinnen? Hartcoherentie, ik had er nooit van gehoord. Het is de toestand waarin je zenuwstelsel in balans is en je hart en breinsysteem optimaal samenwerken. En het goede nieuws is dat je het kan leren.

Tekst Hade Wouters – Foto Shutterstock

Een studie wees uit dat bij patiënten die hartcoherentie toepasten na zes weken lichamelijke klachten, depressie, negatieve stress en angst significant afgenomen waren

Voor deze uitgetest kreeg ik Blijven ademen van Katrien Geeraerts en Louis van Nieuland in de brievenbus. De ondertitel belooft een antwoord op burn-out, hyperventilatie en stress. De eerste twee heb ik bij mijn weten niet, maar stress heeft iedereen. Toch? Aan de slag! In Nederland zou hartcoherentie als begrip wijdverspreid zijn, in België komt het stilaan op. Wat googelen leert me dat er in het ziekenhuis van Bornem met hartcoherentie gewerkt wordt. Een klein grafiekje geeft aan dat er met behulp van een studie gemeten is dat lichamelijke klachten, depressie, negatieve stress en angst significant afgenomen waren bij patiënten na zes weken.
De hartcoherentietraining bestaat uit het doorlopen van een training met vier stappen, in acht weken. Om de twee weken is er een consult bij een hartcoherentiecoach die de toestand van hartcoherentie van de coachee op dat moment ook kan meten. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan psycho-educatie, beweging en voeding. Je kan een achtwekentraining volgen, maar ik besluit een kortere doe-het-zelfversie te doen met behulp van het boek. Hartcoherentie voor beginners. Een kennismaking, zeg maar.

Remmen en gas geven

Het boek van Geeraerts en Van Nieuland begint met een hoofdstuk waarin het stressmechanisme wordt uitgelegd. De toelichting is kraakhelder en met behulp van de goede illustraties leer ik heel wat bij over stress en de effecten ervan. Zo wordt in het boek een onderscheid gemaakt tussen je rempedaal en je gaspedaal. Als je lichamelijke gaspedaal (sympathicus) ingeduwd is, versnelt je ademhaling, je hartslag en vertraagt je spijsvertering. Als je rempedaal (nervus vagus) ingedrukt is, gebeurt het tegenovergestelde. Gaspedaal en rempedaal moeten even sterk zijn om elkaar in evenwicht te houden. Een (chronische) stresssituatie zorgt ervoor dat je vooral op de gaspedaal drukt, waardoor onder andere je immuunsysteem ondermijnd wordt en je ziek kan worden. Verder leer ik dat we drie autonome breinen hebben, met name het reptielenbrein waarin de automatische functies van het lichaam geregeld worden (ademhaling, bloedsomloop, hartslag, lichaamstemperatuur), het emotionele brein en het verstandsbrein. Als die niet in evenwicht zijn met elkaar, door bijvoorbeeld stress, worden bepaalde functies versterkt (bijvoorbeeld angst) en nemen andere functies af (bijvoorbeeld concentratie en focus). Bij stress worden het reptielenbrein en het emotionele brein hyperactief en schakelen ze als het ware het verstandsbrein uit. Dat verklaart dus waarom ik laatst in een situatie van stress een klein auto-ongeval had, vrees ik.