Vanaf 1 februari gaan meer dan 100.000 Belgen een maand zonder alcohol. In New York en Los Angeles zijn feestjes zonder alcohol intussen al heel gewoon en wie weet waait de wind hier door Tournée Minérale ook helemaal over. Of waait het enthousiasme na één maand weer over?
Tekst Sarina Wijnen – Foto Shutterstock
NEE, want …
… we leven in een tijd waarin veel mensen bewuster en kritischer in het leven staan. Drinken omdat het nu eenmaal verwacht wordt of omdat het traditie is, hoort daar niet meer bij. Daarbij hebben mensen tegenwoordig meer aandacht voor hun gezondheid. Niet alleen weten ze dat als ze alcohol minderen of laten, ze zich fitter voelen, ze beter slapen en algemeen beter functioneren, ze zijn ook beter op de hoogte van de nefaste gevolgen van alcohol. Ze beseffen dat het slecht is voor hun gewicht, voor hun huid, hun cholesterol, hun lever en hun bloeddruk. Recente onderzoeken tonen ook een direct verband tussen alcohol en kanker aan. Vooral kanker van de mond en keel, slokdarm en lever, maar ook kanker van de dikke darm, alvleesklierkanker en borstkanker zijn volgens nieuwe studies gerelateerd aan alcohol. Dat maakt alcohol, na tabak, de belangrijkste te voorkomen oorzaak van sterfte ter wereld, schrijft hoogleraar psychiatrie René Kahn in zijn net verschenen boek Op je gezondheid? Over de effecten van alcohol.
… bij de tendens van dat bewuster zijn hoort ook het zoeken naar een dieper, meer betekenisvol contact met anderen. Veel mensen vinden het dan ook waardevoller om een goed gesprek te hebben en een echte connectie te maken waar je met je volle verstand bij bent, in plaats van met een dubbele tong met de hele kroeg oppervlakkige babbels te hebben, die je je de dag daarna soms zelfs niet meer goed herinnert.
… het is nog altijd crisis en daarom houden meer mensen dan vroeger de vinger op de knip. Alcohol is namelijk niet goedkoop en wie dronken wordt, wordt daarbovenop ook nog eens vaak een stuk zorgelozer en genereuzer, waardoor de euro’s die je er op een stapavond doorheen jaagt behoorlijk kunnen oplopen. Zo spendeert volgens onderzoek de gemiddelde Brit in zijn leven maar liefst 50 000 pond aan alcohol. En behalve de alcohol zelf, zijn er nog de dure taxiritten omdat je zelf niet meer kan rijden, de nachtelijke vette happen waar je zin inkrijgt door de alcohol enzovoort. Wie stopt met drinken, kan dus aardig wat geld besparen.
… gezond en energiek is het nieuwe slank, wordt weleens gezegd. En inderdaad: waar het zoveel jaar geleden ‘cool’ was om ’s ochtends op je werk allerlei stoere drankverhalen op te hangen over de avond ervoor, oogst je in deze tijd meer bewondering door te vertellen dat je voor je werk bent gaan sporten. Veel mensen hebben ook geen zin meer in een kater, waardoor je een hele dag hoofdpijn, een droge mond en een lamlendig gevoel hebt. Dat vinden ze tijdverlies en ze willen fris opstaan om de dag vol energie tegemoet te gaan.
MAAR …
… wetenschappers discussiëren nog altijd over de vraag of met mate drinken niet juist gezond is. Lange tijd werd gezegd dat één à twee glaasjes alcohol per dag, en dan vooral rode wijn, hart- en vaatziekten voorkomt. Later onderzoek sprak dat tegen en toonde aan dat geen alcohol altijd beter is dan een beetje alcohol. Volgens die laatste studies wegen de eventuele positieve effecten niet op tegen de nadelen, en is gezond eten en bewegen een veel beter alternatief. Omdat op dit moment niemand het echt lijkt te weten, is de algemene richtlijn om matig te zijn met alcohol: maximaal één glaasje per dag voor vrouwen en twee voor mannen (mannen mogen meer drinken omdat ze een grotere lever hebben). Sommige artsen zeggen dat dat matige alcoholgebruik een voordelig effect kan hebben bij mensen boven 45 die een verhoogd risico op hart- en vaatziekten hebben. (Let wel: een glaasje per dag creatief ombuigen naar zeven consumpties in een avond is geen gezond idee.)
… in Europa is alcohol verankerd in de cultuur. Verjaardagen, netwerkborrels, de eindejaarsfeesten: ze zijn ondenkbaar zonder de aanwezigheid van een wijntje of een glas cava of champagne. In Amerika, waar de trend van de alcoholloze feestjes vandaan komt, is niet drinken maatschappelijk meer ingebed. Zo is alcohol er een stuk strenger gereglementeerd. Je mag er pas vanaf je 21ste drinken en wie jonger is, mag zelfs niet met een cola aan de bar zitten van een café of restaurant waar alcohol geserveerd wordt – ook niet in het gezelschap van iemand boven de 21. Dat maakt het culturele draagvlak voor alcoholvrije feestjes in de VS groter dan hier.
… verschillende studies hebben aangetoond dat het stressgehalte van mensen nog nooit zo hoog was. En wat geeft meer instantontspanning dan alcohol – op een gezellige manier dan nog? Veel mensen vinden het dan ook heerlijk om na een zware dag op het werk een glaasje wijn te drinken, bijvoorbeeld bij het koken. Andere voordelen van (een beetje) alcohol zijn dat je er vrolijk, zelfverzekerd en spraakzaam van wordt. Je kan je afvragen wat daar mis mee is, als je het matig houdt. En zelfs als het een keer niet met mate is, kan je je diezelfde vraag stellen. Want hebben we niet haast allemaal enkele spannende verhalen waar alcohol een grote rol in speelde en waar we geamuseerd op terugkijken?
… de horeca biedt niet-‘drinkers’ weinig alternatieven. Ja, er is bruiswater, frisdrank, thee en koffie en soms alcoholvrij bier of als je geluk hebt één of andere virgin cocktail, maar daarna houdt het meestal op. Veel niet-drinkers pleiten dan ook voor een uitgebreider assortiment mocktails (alcoholvrije cocktails), (suikervrije) vruchtensappen en alcoholvrije wijn.
De trend
Vanuit Amerika is er een nieuw fenomeen komen overwaaien: alcoholvrije feestjes. Op dit moment krijgt de trend vooral navolging in Europese steden zoals Londen, Parijs en Berlijn. In ons land zijn de alcoholloze party’s voorlopig nog schaars, maar zie je wel al enkele gelijkaardige initiatieven opduiken. Zo werd in Leuven op de Oude Markt een alcoholvrij pop-upcafé geopend. Daarvoor was er de campagne 30 of 40 dagen zonder alcohol, naar analogie met Dagen zonder vlees. En hier en daar worden hippe recepten van alcoholvrije cocktails gedeeld.
Meer lezen
Op je gezondheid? Over de effecten van alcohol, René Kahn (Uitgeverij Balans, 2016)
