Je dacht dat hij voor altijd in je leven zou zijn, maar nu zijn jullie uit elkaar. Stopt het hier dan? Keer je hem voorgoed de rug toe of kan je een nieuwe invulling geven aan jullie relatie? Dat kan zeker, zeggen deskundigen, maar stel dan wel je motieven in vraag.

Tekst Anna Moore – Foto Shutterstock

Op een koude januariavond vertelde de man met wie Suzy (38) al tien jaar samen was dat hij niet meer van haar hield – en dat hij niet zeker was of hij dat ooit wel gedaan had. En alsof dat nog niet genoeg was, biechtte hij in één adem op dat hij de ene kredietkaart gebruikt had om de schulden van de andere af te betalen, en dat de financiële situatie zo onhoudbaar geworden was dat er niks anders opzat dan hun huis te verkopen. Haar partner, haar huis en haar zekerheid – als fulltime thuisblijfmoeder van drie kleine kinderen verloor Suzy het allemaal in één verwoestende klap. Het zou niemand verbazen als Suzy er bitter op zou terugkijken. Maar niks is minder waar: zij en haar ex zijn close als vrienden. ‘Mensen vragen me hoe zoiets in hemelsnaam mogelijk is’, vertelt ze. ‘Ik wou niet dat onze kinderen hun mama en papa zagen ruziën, dat ze vol haat tegenover elkaar stonden. We waren ook niet getrouwd, dus toen het huis verkocht werd had ik nergens recht op en was ik volledig afhankelijk van de goodwill van Chris. Maar zelfs als dat niet zo was geweest, had ik het nog belangrijk gevonden om vrienden te blijven.’ We daten langer en trouwen later dan de generatie van onze ouders, en vormen families van allerlei slag (denk: nieuw samengesteld gezin, meemoeder of -vader, single ouder). Vrienden kunnen blijven met je ex zou het leven er dan ook een pak eenvoudiger op maken. Sommige koppels slagen er wel degelijk in om uit elkaar te gaan als beste maatjes. Wat is hun geheim? En is vrienden blijven met je ex wel altijd wenselijk? Of nodig?

Clean break

‘Vrienden blijven met hun ex is iets waar mensen doorgaans naar lijken te streven, alsof het een bewijs is van hoe matuur en beschaafd ze wel zijn’, zegt psychotherapeute Christine Webber. ‘Maar er zijn ook mensen – en ik reken mezelf daartoe – die een clean break willen en nodig hebben. Mijn eerste huwelijk was bijvoorbeeld een misstap, en ik had niet de minste behoefte om vrienden te blijven met mijn ex. Je kan wel degelijk het verleden achter je laten en het loslaten zonder bevriend te blijven.’ Susanne Abse, directrice van het Britse Tavistock Centre for Couple Relationships, is het daarmee eens. ‘Als je niet tot echte vergeving kan komen en verteerd wordt door haat en woede, dan kan dat je toekomst helemaal verzieken’, meent ze. ‘Maar als jullie samen geen kinderen hebben, dan is je ex nooit meer zien wel degelijk een optie.’ Hoe het ook zit bij jou, als je graag vrienden wilt blijven met je ex, probeer dat dan niet meteen na jullie breuk. Op zo’n moment heb je bijna altijd ademruimte nodig, een rouwperiode om te beseffen dat het echt voorbij is tussen jullie. ‘Als de breuk nog vers is, heb je het best niet meer contact dan praktisch gezien strikt noodzakelijk is’, meent Webber. ‘Concentreer je de eerste drie maanden volop op het alleen-zijn. Dat kan gepaard gaan met verdriet dat je helemaal door elkaar schudt. Maar proberen om in die periode close te blijven met je ex verhindert je om de eerste stap naar herstel te zetten: accepteren dat het echt voorbij is tussen jullie. Pas wanneer je weer een stabiel, veilig gevoel ervaart kan je jezelf afvragen wat je motieven (en die van je ex) zijn om bevriend te willen blijven. Hoop je de relatie nieuw leven in te blazen, punten te scoren of ben je bang om alleen te zijn? Laura (30) is ervan overtuigd dat de vriendschap met haar ex, met wie ze vier jaar samen was, werkt omdat ze er allebei op dezelfde manier tegenover staan. ‘We waren vrienden voor we een relatie kregen. De beslissing om er een punt achter te zetten kwam van ons allebei, maar ik miste hem. Toen we elkaar na zeven maanden weer tegen het lijf liepen op het feestje van een gezamenlijke vriend was de klik er weer. We hebben nu allebei een andere relatie, maar eens per maand gaan we samen iets eten. Ik ben blij dat hij weer in mijn leven is.’

Gewoon vrienden?

(…)

Lees het volledige artikel in het meinummer van Psychologies.