4 generaties op de werkvloer, werkt het?
De eerste afgestudeerden van Generatie Z druppelen binnen in onze bedrijven en organisaties. Dat betekent dat we op dit moment te maken hebben met vier generaties op de werkvloer: de babyboomers, generatie X, Y en Z. Een mooie mix of een explosief geheel?
Tekst: Hade Wouters – Beeld: Shutterstock en Natalie Lycops
‘Diversiteit moet slim aangepakt worden, door bijvoorbeeld te werken aan het waarderend begrip van het anders-zijn. Dan werk je niet met getrokken vuisten en dat geeft rust.’ Saskia Van Uffelen, auteur van Iedereen baas! en Durven voor morgen.
‘Ik ben dit jaar vijftig geworden en alsof die kaap niet al confronterend genoeg is, word ik op mijn werk ingehaald door een creatieve twintiger die de digitale klappen van de zweep veel beter onder de knie heeft dan ik’, zucht Caroline, teamcoördinator in een eventbureau. ‘Als ik zie hoe gedreven die jongeren zijn, denk ik: zij verwachten te veel, te snel. Eigenlijk ergert het me ook wel. Of ben ik te traag en niet aangepast?’ Niet alleen nieuwe technologieën brengen ons in een stroomversnelling op de werkvloer, ook de nieuwe generaties die ze bedienen, veroorzaken de nodige deining.
‘Jongeren ontwikkelen zich in interactie met de wereld om hen heen en die wereld staat niet stil’, zegt Yvonne van Sark van YoungWorks, een bureau voor jongerencommunicatie. ‘De leefwereld van jongeren nu is anders dan die van jongeren vijftien, dertig of vijftig jaar geleden. En dat leidt tot verschillen in de beelden die jongeren hebben van de wereld en hoe ze zich binnen die wereld gedragen. De ervaringen die mensen tussen hun tiende en vijfentwintigste levensjaar opdoen, bepalen voor een groot gedeelte hun waarden en overtuigingen. Zo is iedereen het product van de omgeving waarin hij of zij in opgegroeid. Die omgeving verschilt deels voor iedereen, maar hierbinnen is ook sprake van grotere ontwikkelingen die iedereen raken. Zo ontstaat er pakweg iedere vijftien jaar een nieuwe generatie met mensen die deels dezelfde maatschappelijke ervaringen opdoen en daardoor overeenkomsten vertonen in houding en gedrag.’
‘In tegenstelling tot de Babyboomers is Generatie Y niet competitief, maar coöperatief. Ze erkennen hun eigen talent en dat van de anderen en proberen samen te werken om op het next level te komen.’ Herman Konings, futuroloog
Een babyboomer is geen millennial
Vier generaties op de werkvloer, dat is een huis vol. Ten eerste heb je de babyboomers (nu tussen 55 en 74 jaar), daarna Generatie X (nu tussen 40 en 54 jaar), Generatie Y of de millennials (nu tussen 25 en 39 jaar) en ten slotte Generatie Z (nu tussen 9 en 24 jaar). Allemaal hebben ze andere motivaties, targets en work ethics.
Neem nu de babyboomers, de eerste generatie na de oorlog. ‘Na de tweede wereldoorlog bouwden de Amerikanen Europa weer op en zorgden ervoor dat hun multinationals voet aan de grond kregen’, duidt futuroloog Herman Konings. ‘De babyboomers hebben leren denken in termen als marketing, sales, HR, … Door de Amerikaanse invloed en de tijdsgeest hebben ze zich heel competitief ontwikkeld: ze gebruiken hun talent om het talent van de ander te verslaan.’
Die tomeloze ambitie heeft effect gehad op de generatie na hen: ‘Generatie X, afgestudeerd in de jaren 1985 tot 2000, wordt wel eens de verloren generatie genoemd’, aldus Konings. ‘Ze hebben het moeilijk gehad: het werkveld was helemaal afgedekt door de babyboomers en het was moeilijk uit hun schaduw te stappen. Vaak hadden de mensen van generatie X een tweede diploma nodig om aan werk te komen. Je ziet dat ze tussen schip en wal zitten: ze schipperen tussen competitie en coöperatie, tussen IQ- en EQ-denken, tussen analoog en digitaal.’