Nele Eyckerman is docente en psychotherapeute en gastdocente aan The School of Life in Antwerpen. Ze geeft er onder andere een workshop ‘How to Survive … your Family’.
Tekst Anne Wislez – Foto Shutterstock
Waarom familie?
Nele Eyckerman: ‘Een familie is een mooie basis in je leven. Het zijn mensen die onvoorwaardelijk met je verbonden zijn en dat kan rust geven. Niet dat je het zonder een familie niet kan redden, maar ik merk toch dat de mensen die het niet hebben het missen, dat mensen die het hebben maar waar het niet goed functioneert eronder lijden, en dat de mensen waar het wel draait er beter van worden. Dat is een goede reden om af en toe aandacht te besteden aan familie en te kijken hoe je die band nog kan versterken. Een familie is een complex gegeven, er worden veel verschillende rollen in gespeeld. Eigenlijk is het een kleine maatschappij op zich en alles wat daarin speelt, beïnvloedt ons meer dan we soms beseffen. Tijdens de eindejaarsperiode gaat er in het bijzonder aandacht naar de familie omdat bij uitnodigingen voor de feesten onrechtstreeks gezien wordt welke prioriteit wie krijgt. Naar wie je ga toe en wie sla je over? Soms moet je voor jezelf durven kiezen, maar dat wordt in familiaal verband niet altijd geapprecieerd. Die periode kan dus best confronterend zijn.’
Hoe bevorder je de familiebanden?
Neem je familie af en toe onder de loep
Bekijk welke rol je erin speelt en of je die nog wel oké vindt. Een voorwaarde om familiebezoeken niet als een plicht te zien, is dat je er ook zelf iets aan hebt: je moet je goed voelen bij je familie, het gevoel hebben dat je er iets uit haalt, dat ze je steunen. Is dat nog zo?
Laat de feestavond niet aan het toeval over
Doe een kwis, haal oude foto’s van oma boven tafel, zing een lied, speel een spel, laat de kleinkinderen optreden … Zo leer je weer iets bij over elkaar en ben je achteraf oprecht blij elkaar nog eens gezien te hebben. Hou het ook niet bij obligate thema’s als: hoe is het met tante Annie? Of: zullen we kalkoen of paté eten dit jaar? Er komen in familieverband vaak stereotiepe, circulaire gesprekken terug. Het kan verfrissend zijn om andere ge-sprekken aan te gaan die gevoeliger, diepgaander of grappiger zijn dan wat je gewend bent.
Durf ook persoonlijke vragen te stellen
Als je weet hoe je oma eruitzag als jonge vrouw, welke uitdagingen je grootvader heeft gehad, hoe moeilijk je moeder het heeft met keuzes maken … brengt dat je dichter bij jezelf. Ook psychologische thema’s zijn dikwijls een familieverhaal. Het laat je zien dat je deel uitmaakt van een groter geheel en er niet alleen voor staat. Dat geeft steun in je dagelijks leven.
Neem op tijd afstand
Soms zit je zo in een familiesituatie dat je niet meer goed kan schouwen wat er werkelijk aan de hand is. Overspoelt een gebeuren je, neem dan een beetje afstand om onopgeloste emotionele zaken een plaats te geven.
Vertel niet zomaar de waarheid
Misschien zijn er zaken die je zou willen uitspreken: je zit met iets, er is wrok, of er hangt nog een geheim … Check dan eerst of het in jouw familiecontext wel veilig is. Probeer je in de schoenen te plaatsen van alle betrokkenen, ook zij die je misschien gekwetst hebben. Tact en empathie zijn belangrijk om een sfeer van luisterbereidheid te creëren.
Kijk op het einde van het jaar of er iets is wat je kan afsluiten
Wrok kan veel tegenhouden in een familie. Is er iemand die je niet vergeven hebt? Hoe komt dat precies? Bevraag jezelf. De eindejaarsperiode is een goede periode om familiezaken onder de loep te nemen.
Meer info
www.theschooloflife.com/antwerp/kalender
